In het bezit komen van de goederen
Wanneer er geen testament is, komt de nalatenschap wettelijk gezien rechtstreeks toe aan de kinderen (of aan de kleinkinderen die in de plaats komen van hun vooroverleden ouder), onder voorbehoud van de rechten die toekomen aan de langstlevende huwelijkspartner van de overledene.
De reservataire erfgenamen
De reservataire erfgenamen (de langstlevende echtgenoot en de kinderen of kleinkinderen) krijgen automatisch het bezit van de
nalatenschap
Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
, en moeten dus aan niemand de afgifte vragen. Samen kunnen zij tot de verdeling van de nalatenschap overgaan. Hetzij onmiddellijk, hetzij later. Kinderen moeten daarbij wel de rechten van de langstlevende echtgenoot eerbiedigen.
Wat de roerende goederen betreft zoals bv. meubels, contant geld, spaarboekjes, obligaties, kasbons of effecten kunnen zij onmiddellijk onderling verdelen. Ze kunnen ze ook - in afwachting van de verdeling - toevertrouwen aan een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
of ze plaatsen op een gemeenschappelijke rekening. De bestaande boekjes en rekeningen kunnen ook tijdelijk behouden blijven.
Blokkering van de rekeningen
Bij het overlijden van een persoon worden zijn rekeningen geblokkeerd. Om die geblokkeerde gelden en rekeningen vrij te maken zal de financiële instelling (bank, spaarkas) een attest of een akte van erfopvolging De akte van erfopvolging is een akte die opgesteld wordt door de notaris. Ze heeft dezelfde functie als een attest van erfopvolging, namelijk de rekeningen van de erflater en diens echtgenote deblokkeren bij een overlijden. Indien de erflater bij leven een testament of huwelijksovereenkomst had opgesteld, een schenking had gedaan, of als er handelsonbekwame erfgenamen zijn, moet de akte van erfopvolging voorgelegd worden aan de bank. vragen en een volmacht van alle erfgenamen.
Wanneer de tegoeden niet te groot zijn, vereffenen de meeste financiële instellingen die tegoeden. Dat gebeurt op verzoek van de notaris die gelast is met de regeling van de nalatenschap. Zij doen die vereffening dan op verantwoordelijkheid van de notaris.
Voor de opening van een bankkoffer wordt het attest van erfopvolging Attest dat uitgegeven wordt door het bevoegde registratiekantoor. Dit attest dient om de rekeningen waarvan de erflater titularis is en de rekeningen van diens echtgeno(o)t(e) te deblokkeren bij een overlijden. of de akte van erfopvolging altijd gevraagd. Bij de opening van de koffer moeten alle mede-erfgenamen aanwezig of vertegenwoordigd zijn of minstens op wettelijke wijze opgeroepen zijn. Weet geen enkel van de erfgenamen de code van het kofferslot of heeft niemand weet van een koffersleutel? Dan wordt de financiële instelling ingelicht. Een specialist kofferopener wordt dan opgeroepen.
Andere formaliteiten bij minderjarigen
Zijn er minderjarige erfgenamen? Dan moet je bijkomende regels en formaliteiten naleven. Informeer je hierover bij een notariskantoor.
En als er wel een testament is?
Iemand die een eigenhandig testament Dit is een testament dat volledig van de eerste tot de laatste letter met de hand wordt geschreven door de testamentmaker alsook gedateerd en ondertekend. Hier zijn geen getuigen bij nodig. Eigenhandige testamenten die in bewaring worden gegeven bij de notaris worden bekendgemaakt bij het Centraal Register van Testamenten. in zijn bezit heeft, zal het moeten overhandigen aan een notaris die het aan een notariële akte Een notariële akte is een authentieke akte opgesteld door de notaris. Enkel notariële akten (en niet onderhandse verkoopsovereenkomsten) kunnen overgeschreven worden in het hypotheekkantoor. Deze overschrijving maakt de koop “tegenstelbaar”, het beschermt de koper tegen aanspraken van derden. zal aanhechten. Binnen de maand legt de notaris dan een eensluidend verklaard afschrift Een kopie van de akte die voorzien is van de handtekening en het zegel van de notaris, waardoor de kopie "voor eensluidend" beschouwd kan worden. Deze formulering betekent dat de kopie identiek is aan het origineel document. Het geeft een waarborg. van de akte van neerlegging en van het testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. neer op de griffie van de rechtbank van eerste aanleg.