Samen erven
In veel gevallen erf je niet alleen, maar samen met andere erfgenamen. Jullie zijn dan mede-eigenaar van de geërfde goederen. Maar wat houdt dat nu in?
Mede-eigenaar worden
Wanneer jullie als broers en zussen een erfenis Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden). ontvangen van jullie ouders, worden jullie automatisch samen eigenaar van bepaalde bezittingen. Denk hierbij aan een woning, beleggingsportefeuille of kunstwerken. Maar hoe verdeel je die onderling? Bij het openvallen van een erfenis is er vaak sprake van onroerend goed Is een terrein en alles wat zich daar vast (onroerend) op bevindt, zoals een huis, afsluitingen, verhardingen,... , zoals een huis, appartement of stuk grond. Zijn er meerdere erfgenamen, dan worden jullie dus gezamenlijk eigenaar van dat onroerend goed in onverdeeldheid Een goed bevindt zich in onverdeeldheid als verschillende mensen eenzelfde recht op het goed hebben, zonder dat het goed materieel verdeeld wordt. Er is sprake van mede-eigendom tussen de mede-eigenaars. Mede-eigendom kan vrijwillig, toevallig of verplicht door de wet zijn (bijvoorbeeld de gemeenschappelijke delen van een appartement). Het typevoorbeeld van toevallige mede-eigendom is het openvallen van een nalatenschap. Iedere erfgenaam heeft recht op een deel van de nalatenschap, zonder dat het deeltje op voorhand bepaald is. Tot de onverdeeldheid verdeeld is, kan geen enkele mede-eigenaar claimen dat een deel van de zaak hem exclusief toebehoort. .
Wat betekent 'onverdeeld' eigenaar zijn?
Er is sprake van mede-eigendom Bij mede-eigendom wordt het eigendomsrecht opgesplitst tussen verschillende personen. De mede-eigenaars hebben elk aanspraak op een “aandeel” in mede-eigendom. Een mede-eigendom kan op verschillende manieren tot stand komen. Er kan sprake zijn van vrijwillige mede-eigendom (bv. de aankoop van een onroerend goed met je partner) of er kan sprake zijn van een toevallige mede-eigendom (bv. een nalatenschap). wanneer meerdere personen samen eigenaar zijn van één en hetzelfde goed (of een geheel van goederen), zonder dat iemand een exclusief recht kan uitoefenen op een specifiek deel ervan. Het goed behoort hen gezamenlijk toe en valt onder onverdeeld bezit.
Uit onverdeeldheid geraken
Als mede-eigenaar kies je meestal niet bewust om iets in onverdeeldheid te bezitten. Vooral niet bij een impactvolle gebeurtenis zoals het verlies van een naaste. Bovendien kan mede-eigenaar blijven van bepaalde goederen praktische moeilijkheden opleveren.
Daarom geldt een belangrijk juridisch principe: niemand kan verplicht worden om in onverdeeldheid te blijven. Wil je eruit stappen door bijvoorbeeld een woning uit de
nalatenschap
Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
te verkopen, maar gaan de andere mede-eigenaars daar niet mee akkoord? Dan kan je naar de rechtbank stappen en de verdeling vragen. Je hoeft geen reden op te geven en er bestaat geen verjaringstermijn. Je mag die stap op elk moment zetten.
Het is ook mogelijk om in onderling overleg af te spreken om tijdelijk in onverdeeldheid te blijven, met een maximale duurtijd van vijf jaar.
Bemiddeling helpt
Een erfenis kan soms spanningen of meningsverschillen met zich meebrengen. In zulke situaties kan een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
die erkend bemiddelaar is, een belangrijke rol spelen. Hij of zij helpt alle betrokkenen rond de tafel te brengen en zoekt samen naar oplossingen die voor iedereen aanvaardbaar zijn. Zo kan je conflicten vermijden en wordt er gewerkt aan een akkoord in een rustige en constructieve sfeer. Dankzij de juridische kennis van de notaris ben je bovendien zeker dat de gemaakte afspraken correct en uitvoerbaar zijn.
De notaris kan helpen
Als meerdere erfgenamen samen eigenaar worden (bv. van een woning of andere goederen), kan de notaris hen helpen. Zo legt hij in overleg met alle partijen afspraken vast over het beheer van de onverdeelde goederen en kan hij ook helpen met de verdelingsakte Akte die de verschillende percelen beschrijft die ontstaan zijn als gevolg van de verdeling van een grond. De verdelingsakte vermeldt de verplichtingen die de vergunning oplegt, maar er kunnen ook andere verplichtingen in staan (die bijvoorbeeld contractueel werden vastgelegd). .