De samenlevingsovereenkomst

Waarom is een samenlevingsovereenkomst belangrijk?
- Een samenlevingsovereenkomst voorziet een minimum aan solidariteit tussen samenwonende partners.
- Je kan in een samenlevingsovereenkomst de rechten en plichten die gelden binnen de samenwoning regelen, omdat dit niet automatisch geldt zoals bijvoorbeeld bij gehuwden.
- In een samenlevingsovereenkomst kan je bepalen wat er gebeurt bij een eventuele relatiebreuk of overlijden van één van de partners. Hoewel het niet de meest romantische gespreksonderwerpen zijn, is het belangrijk om dit op voorhand met je partner te bespreken.
Wat kan je regelen in een samenlevingsovereenkomst?
- Hoe de verdeling van de uitgaven gebeurt;
- Welke goederen van wie zijn of de verdeling van de eigendom;
- Regelingen met betrekking tot de gezinswoning De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’. Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden. ;
- Een schuldenregeling;
- In geval van een relatiebreuk kan je in een samenlevingsovereenkomst een alimentatieregeling voorzien.
Wat kan je niet regelen in een samenlevingsovereenkomst?
- Je mag in een samenlevingsovereenkomst de vrijheid van de samenwonende partner niet beperken.
- Afspraken over erfenissen horen niet thuis in samenlevingsovereenkomsten. Hiervoor stel je een testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. op.
Hoe stel je een samenlevingsovereenkomst op?
Feitelijk samenwonende koppels hebben de keuze: ofwel stellen ze de samenlevingsovereenkomst zelf op, ofwel laten ze zich hiervoor bijstaan door een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
.
Wettelijk samenwonende partners moeten voor hun samenlevingsovereenkomst naar de notaris gaan.
Het is wel belangrijk dat de afspraken die je met je partner maakt steeds overeenstemmen met de wetgeving.
De notaris is als onafhankelijk juridisch adviseur uiterst geschikt om jullie hierin bij te staan.

Risicovol beroep? Overweeg een samenlevingsovereenkomst
Om als wettelijk samenwonende partner recht te hebben op een uitkering bij het overlijden van je partner door een beroepsziekte (inclusief een ziekte veroorzaakt door asbest) of een arbeidsongeval, is een specifieke notariële samenlevingsovereenkomst vereist. In tegenstelling tot gehuwden hebben ongehuwde samenwonende partners niet automatisch recht om een uitkering of een rente.
De regelgeving voorziet echter in een uitzondering voor wettelijk samenwonende partners indien zij:
- Een notariële samenlevingsovereenkomst (verplichte vorm voor wettelijk samenwonende partners) opstellen;
- Waarin een wederzijdse hulpplicht is opgenomen;
- Die financiële gevolgen kan teweegbrengen, ook na de beëindiging van de wettelijke samenwoning.
Feitelijk samenwonende partners hebben geen recht op deze uitkeringen, ook niet als ze een samenlevingsovereenkomst sluiten.
Wie in zo’n situatie toch financiële bescherming wil bij overlijden door een arbeidsongeval of beroepsziekte, is aangewezen op een private verzekering.
Een samenlevingsovereenkomst is een nuttig instrument voor samenwonende partners. Met Izimi kan je je belangrijke documenten, zoals een samenlevingsovereenkomst, veilig bewaren. Izimi is een gratis digitale kluis, aangeboden door het Belgisch notariaat.
