Over de notaris

Als juridisch raadgever én vertrouwenspersoon adviseert de notaris op onafhankelijke wijze mensen bij belangrijke levensbeslissingen. Of het nu gaat om een woning kopen, een onderneming opstarten of een erfenis regelen: de notaris zorgt ervoor dat alle afspraken helder en juridisch sluitend zijn voor alle betrokken partijen.

Wat doet de notaris?

De notaris is een onafhankelijke en onpartijdige raadgever die mensen begeleidt bij belangrijke beslissingen in hun leven. Hij biedt objectief en discreet advies, met oog voor de persoonlijke situatie van zijn cliënten. Die aanpak voorkomt conflicten en zorgt ervoor dat mensen hun rechten en plichten goed begrijpen voor ze een verbintenis aangaan. 

De notaris en zijn team werken binnen een breed en complex juridisch veld. Hun advies houdt steeds rekening met veranderende wetgeving en persoonlijke omstandigheden. Die combinatie van juridische expertise en mensenkennis is cruciaal bij gevoelige dossiers zoals nalatenschappen of familiezaken.

Als openbaar ambtenaar én vrije beroeper zorgt de notaris voor rechtsgeldige, bindende akten. Deze bieden niet alleen zekerheid, maar maken het ook mogelijk om afspraken af te dwingen zonder tussenkomst van een rechter. De notariële akte die een notaris opstelt is dus meer dan een gewone overeenkomst. 

De notaris en zijn medewerkers: één team

De notaris en zijn medewerkers vormen een hecht team. Samen staan ze  mensen met raad en daad bij op de sleutelmomenten in hun privé- en professioneel leven. In de 1.140 notariskantoren zijn ruim 8.000 medewerkers actief. Het gaat om juristen in verschillende domeinen zoals het erfrecht, het familierecht of het vennootschapsrecht, maar ook om dossierbeheerders, boekhouders en onthaalmedewerkers.

Wens je zelf aan de slag te gaan in een notariskantoor? Ontdek onze infofiche en vacatures

Een koppel ondertekent een document bij de notaris

Alles wat je moet weten over het notariaat

notaris met cli

Het leven en zijn risico's ... 

Wanneer alles goed gaat, denken we liever niet aan wat fout kan lopen en welke risico's het leven met zich mee kan brengen. Regelingen “voor het geval dat” schuiven we vaak voor ons uit. Dat stemmetje dat fluistert “je weet maar nooit” negeren we ook liever.

Toch kan een gesprek met de notaris een kleine stap zijn die een groot verschil maakt.

Je akte op afstand ondertekenen

Vandaag kan je heel wat zaken digitaal afhandelen, ook je notariële akte. Dat bespaart tijd, is milieuvriendelijk en gebeurt op een veilige manier. Er zijn dus veel voordelen aan het digitaal ondertekenen van je akte.

  • In het huwelijksbootje stappen is meer dan elkaar eeuwige trouw beloven. Aan huwen zijn tal van juridische gevolgen gekoppeld. Zo heeft het huwelijk een belangrijke impact op de samenstelling van de vermogens van de partners. Zonder huwelijkscontract hebben de partners elk hun eigen goederen én een gemeenschappelijk vermogen. Hieronder valt niet alleen wat de partners samen aankopen tijdens hun huwelijk, maar ook hun inkomsten. Geen wonder dat veel koppels voor of tijdens hun huwelijk bij de notaris aankloppen om een huwelijkscontract op te stellen. Een huwelijkscontract kan voor de partners een aanzienlijke bescherming bieden. Dat kan door vermogens afgescheiden te houden (bijvoorbeeld als één van de partners zelfstandige is), of juist door elkaar meer toe te kennen via bepaalde clausules.

  • De aankoop van een woning is een mijlpaal in het leven van mensen. Vaak zelfs hun belangrijkste investering. Toch kunnen er problemen opduiken: stedenbouwkundige overtredingen, een vervuilde grond, de stoololietank of elektriciteit die niet in orde is, een verkoper die schulden blijkt te hebben, ... Het is de rol van de notaris om dit soort problemen te voorkomen. Hij informeert de kopers zodat ze met volle kennis van zaken kunnen aankopen. Bovendien geeft de notaris ook het nodige advies. Want de aankoop van een woning heeft niet alleen een impact op jouw vermogen, maar ook dat van je partner, je zaak, je kinderen, … Dit is de reden waarom kopers best al een notaris contacteren voor het ondertekenen van het compromis . Het compromis is namelijk volledig bindend. Zekerheid over de inhoud van dit document is dus cruciaal om jezelf als koper te beschermen. 

  • De Belg heeft niet alleen een baksteen in de maag, maar ook een gezonde portie ondernemingszin. Maar er zijn ook risico’s bij het starten van een onderneming. Als ondernemer kan je aansprakelijk gesteld worden of geconfronteerd worden met schulden. Daarom denk je best goed na over de structuur waarbinnen je wil ondernemen. Ga je voor een vennootschap of juist niet? En indien wel: voor welke vennootschapsvorm? De notaris zal je adviseren en bijstaan zodat je met een sterke juridische basis vertrekt.

    Bovendien bekijkt  de notaris je ondernemingsplannen in het licht van je gezinssituatie. In sommige gevallen is er nood aan een extra bescherming. Deze bescherming krijg je via een vennootschap, met een huwelijkscontract of met een  verklaring van onbeslagbaarheid van de gezinswoning . Met deze akte zorg je ervoor dat professionele schuldeisers geen beslag kunnen leggen op je woning.

  • Een ziekte, een ongeval, de gevolgen van ouderdom … het kan ons allemaal overkomen. Om te anticiperen op de momenten waarop het minder goed met je gaat, kan je vandaag al bij de notaris een  zorgvolmacht  opstellen. Hiermee geef je aan bepaalde personen richtlijnen over het beheer van je goederen voor het geval je op een dag zelf niet meer in staat bent om je belangen te behartigen.

  • We denken er liever niet aan, maar ooit komt het moment waarop we er niet meer zijn. Toch is het verstandig om nu al stil te staan bij wat er dan met je goederen gebeurt. Een goed doordachte successieplanning kan je familie heel wat discussies besparen. Veel ouders kloppen aan bij de notaris om te bekijken hoe ze hun kinderen financieel kunnen steunen, zonder dat ze daar zelf een fiscale kater door oplopen. Maar successieplanning draait niet alleen om geld. Het gaat ook over keuzes die passen bij jouw gezinssituatie. Niet iedereen kiest voor het huwelijk. Sommigen blijven bewust vrijgezel. Anderen hebben stiefkinderen of willen niet-wettige erfgenamen beschermen. Dat kan. Ook hier kan je notaris je helpen om je wensen concreet te maken. Wil je meer informatie over successieplanning? Check onze handige brochure!

Vind snel en eenvoudig welk notariskantoor een oude akte bewaart

Soms moet je een oude notariële akte opnieuw bovenhalen. Gelukkig kan dat vandaag eenvoudig digitaal. Via het platform Izimi krijg je gratis toegang tot alle notariële akten die je sinds 1 januari 2015 hebt ondertekend. Dit geldt ook voor de akten van erflaters waarvan je erfgenaam van bent. Voor oudere akten kan je beroep doen op de minuuthoudende notaris. 

Downloads

Vind hier alle informatie op een rijtje in onze handige brochures en infofiches 

Uitgelicht
Meest gedownload

Veelgestelde vragen

  • Nee. Zowel de koper als de verkoper zijn volledig vrij om hun notaris te kiezen. Je eigen notaris - waarmee je het meest vertrouwd bent - onder de arm nemen, is dus helemaal geen probleem. Meer nog, het verandert niets aan het verschuldigde ereloon. Als er twee notarissen zijn bij een verkoop, delen de notarissen het ereloon in twee. 

    De ene notaris is ook niet duurder dan de andere. Het ligt namelijk wettelijk vast en bedraagt zo'n 1% van de totale aankoopkosten. Voor de berekening van het ereloon gelden degressieve schijven. Hoe hoger de aankoopwaarde van de woning, hoe hoger de schijf waarin je terechtkomt. Hoe hoger de schijf, hoe lager het toepaste percentage voor de berekening van het ereloon. Zo blijft het ereloon van de notaris beperkt bij de verkoop van duurdere woningen.

    De notaris hanteert geen uurtarief. Je hoeft dus ook niet te aarzelen om bij hem te komen als je vragen hebt over je dossier of als je voorafgaand advies wilt. Bij de aankoop van een woning is het bijvoorbeeld gebruikelijk dat cliënten graag hun familiale situatie bespreken met de notaris. Zo kunnen ze de aankoop van een woning perfect kaderen en alle nodige regelingen treffen om ervoor te zorgen dat het lot van de woning is geregeld. 

    Wil je zelf nagaan wat de verschillende kosten zijn bij een aankoop? Check onze handige rekenmodule

  • Het niet altijd gemakkelijk om projecten te financieren. Je wilt een bedrijf starten, een huis kopen, een wereldreis maken, maar de financiële kant van onze wildste dromen is vaak een reden om ze uit te stellen. Stel, je hebt een zoon of dochter die aan een dergelijk project wil beginnen. Als ouder heb je liever dat ze geen lening aangaan bij de bank. Je stelt dus voor om zelf een bedrag voor te schieten. Op die manier moeten er geen interesten betaald worden en laat je uw zoon- of dochterlief wat meer vrijheid. Maar toch… lenen is niet schenken. En hoe sterk het vertrouwen tussen jullie ook is, een lening zet je beter op papier, onder het motto “Woorden vervliegen, geschriften blijven”. Welke mogelijkheden zijn er en waarop let je best?

    Je zoon of dochter kunnen een schuldbekentenis schrijven. Dit kan ofwel volledig met de hand, bijvoorbeeld “De heer en/of mevrouw ………….. erkent (erkennen) de som van …….. € (in volledige letters!) verschuldigd te zijn aan de heer en/of mevrouw……….” uiteraard met de handtekening. Voor de rest ben je vrij in het gebruik van woorden. Ofwel wordt diezelfde tekst getypt, maar dan moet er minstens eigenhandig geschreven worden “goed voor …. Euro (in volledige letters), gevolgd door de handtekening.

    Een andere mogelijkheid bestaat in het opstellen van een leningsovereenkomst. Hier verbinden de twee partijen zich tegenover elkaar: de ene om geld uit te lenen, de andere om het geld terug te betalen. Hier moeten logischerwijze twee exemplaren geschreven worden.

    Ben je niet zeker? Ga langs bij een notaris, hij zal je helpen bij het opstellen van het document. Het gebruik van de juiste woorden is immers van belang: een fout of onduidelijk woordgebruik kan gevolgen hebben bij je overlijden en voor veel discussies zorgen als je meerdere kinderen hebt.

    Ben je bang dat uw zoon of dochter de zaak een beetje lichtjes opneemt? Dan is het gebruiken van een notariële akte een goede zaak. Niet alleen toon je aan dat je de zaak aux sérieux neemt, je geeft aan je lening bovendien een uitvoerbare titel. Dit betekent dat je desnoods beslag kunt leggen op goederen van je kind indien het weigert je terug te betalen. Bovendien kan je met een notariële akte een hypotheek vestigen als bijkomende waarborg.

    Nog een tip: betaal het bedrag via een overschrijving met vermelding van de lening en laat je zoon of dochter de lening terugbetalen via een storting. Zo laten jullie beiden sporen na en kunnen jullie bewijzen dat het geld effectief is betaald en terugbetaald.
     

  • Wie in een conflictsituatie zit, geraakt er soms niet uit zonder hulp. Emoties laaien hoog op. Een constructieve communicatie is niet langer mogelijk. Niemand wil water bij de wijn doen, waardoor een akkoord onmogelijk lijkt. Dan maar naar de rechter stappen om het conflict op te lossen? Vaak leidt dat tot een onherstelbaar breekpunt in de relatie. Zo’n gerechtelijke procedure kan lang duren en brengt doorgaans hoge kosten met zich mee. Het risico dat er alleen maar verliezers zijn, is groot. De rechter oordeelt over het conflict maar daarmee is het onderliggende probleem tussen beide partijen niet opgelost.

    Gelukkig bestaan er alternatieven voor een procedure bij de rechtbank. Zo kan je beroep doen op een bemiddelaar. Sommige notarissen en notariële juristen hebben een bijzondere opleiding gevolgd en zijn benoemd tot "erkend bemiddelaar". Een notariële bemiddelaar zal steeds een concreet juridisch advies combineren met een aandachtig oor voor de vastgelopen communicatie tussen de mensen. Hij zal het gesprek faciliteren om de dialoog en het vertrouwen te herstellen.

    Bemiddeling is een manier om een uitkomst te vinden uit een conflict. Samen met de andere betrokkene(n) probeer je een uitkomst te vinden zonder tussenkomst van de rechtbank. Je doet hierbij beroep op een neutrale derde: een erkend bemiddelaar.

    Belangrijk bij bemiddeling is dat de bemiddelaar jullie helpt om zélf tot een uitkomst te komen. De bemiddelaar moedigt jullie aan om elk jullie wensen uit te spreken, dit aan elkaar uit te leggen en met elkaars belangen rekening te houden. Hij heeft de uitkomst niet voor jullie conflict maar hij zal jullie begeleiden om die zélf – maar samen - te vinden.

    Een uitkomst waar jullie volledig achter staan zal doorgaans veel beter uitgevoerd worden en langer standhouden dan een vonnis van een rechter. Jullie begrijpen beter de overwegingen en de context die geleid hebben tot jullie afspraken want jullie hebben hiermee rekening gehouden.

    Wil je een notaris vinden die erkend bemiddelaar is? Neem een kijkje op ons adresboek of op https://www.fbc-cfm.be/nl/inhoud/lijst-erkende-bemiddelaars. Wil je meer informatie over de voordelen van beroep te doen op een notarieel bemiddelaar? Ontdek alles in onze brochure!

  • Vele eigenaars zijn de mening toegedaan dat bij verkoop uit de hand zij alleen het recht hebben de notaris te kiezen die de verkoopakte zal opstellen. Anderzijds zijn vele kandidaat-kopers er vast van overtuigd dat de keuze van de notaris bij hen ligt. Wie heeft dan de juiste keuze?

    Het antwoord luidt dat zowel de eigenaar als de kandidaat-koper ieder het recht hebben hun notaris aan te duiden.

    De verkoopakte kan dus verleden worden voor meerdere notarissen en zonder dat dit een verhoging van kosten voor de koper met zich meebrengt.

    Bovendien hebben makelaars of promotoren niet het recht om in de keuze van de notaris tussen te komen.

    Bij een openbare verkoop liggen de zaken enigszins anders. Daar treedt enkel de notaris op die de openbare verkoop houdt.

    Een verkoop uit de hand wordt gewoonlijk vastgelegd in een onderhandse overeenkomst (ook compromis genoemd). In deze overeenkomst, die zowel verkoper als koper verbindt, worden de prijs en modaliteiten van de verkoop vastgelegd, en meestal wordt dan een voorschot betaald. Het is op dat ogenblik dat de beide partijen hun notariskeuze moeten doen en dit ook schriftelijk vastleggen in de verkoopovereenkomst .

    Het is van het grootste belang geen onderhandse verkoopovereenkomst te ondertekenen zonder deze grondig en met de meeste aandacht gelezen te hebben, of beter nog, zonder deze vooraf aan de notaris, op wie men beroep wenst te doen, voorgelegd te hebben. Deze laatste kan dan nagaan of de overeenkomst beantwoordt aan de bedoeling van partijen en/of deze geen bepalingen bevat die niet correct of onduidelijk zijn.

Gerelateerd nieuws over De notaris

Gerelateerde onderwerpen

Is werken in een notariskantoor iets voor jou?

Ben je nauwkeurig, klantgericht en klaar om je te verdiepen in boeiende dossiers? Dan is een job in een notariskantoor echt iets voor jou.