Wat houdt wettelijk samenwonen in?
Voor feitelijke samenwonenden (personen die eenvoudigweg op hetzelfde adres wonen) zijn er geen specifieke beschermingsregels uitgewerkt, zoals deze bestaan voor gehuwden.
Maar twee personen (verwanten of niet en ongeacht het geslacht) die aan bepaalde vormvoorschriften voldoen kunnen genieten van het systeem van '
wettelijk samenwonen
De wettelijke samenwoning biedt een minimale bescherming aan diegenen die niet kunnen of willen trouwen.
Indien wettelijke samenwoners een betere bescherming wensen dan de wet bepaalt, dan kunnen zij een samenwoningscontract laten opstellen door de notaris.
Wettelijk samenwoners leggen een verklaring van wettelijk samenwonen af voor de ambtenaar van de burgerlijke stand.
'.
Wettelijk samenwonen houdt in dat een aantal rechten en plichten ontstaan voor de samenwoners, die andere samenwoners niet hebben.
Wat moet je ervoor doen?
Je moet een verklaring van wettelijk samenwonen afleggen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand.
Je moet hiervoor meerderjarig en handelingsbekwaam zijn en je mag niet gehuwd zijn of reeds een verklaring van wettelijke samenwoonst hebben afgelegd.
Wat zijn de gevolgen van de wettelijke samenwoning?
Door de wettelijke samenwoning ontstaan een aantal rechten en plichten waarvan je niet kan afwijken door onderlinge overeenkomst:
- de gezinswoning De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’. Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden. en de erin zich bevindende huisraad zijn beschermd: wie eigenaar is van de gezinswoning kan deze niet verkopen of hypothekeren zonder toestemming van de andere partner.
- de partners moeten evenredig bijdragen in de lasten van het samenwonen, volgens de inkomsten.
- beide partners staan hoofdelijk in voor de schulden gemaakt ten behoeve van de samenwoners of voor de opvoeding van de kinderen, die in de gezinswoning wonen
Vermogen
Tot het eigen vermogen behoren de goederen met een bewijs van persoonlijk bezit, de opbrengsten uit deze goederen en de beroeps- of vervangingsinkomsten.
De goederen waarvan geen van beide samenwonenden de eigendom kan bewijzen, alsook de opbrengsten daarvan behoren tot het onverdeelde bezit.
Er kan eventueel bijkomend een samenlevingscontract worden opgemaakt (zoals er bij een
huwelijk
Een wettelijk geregelde levensgemeenschap van twee personen (ongeacht het geslacht) met o.a. gevolgen voor de onderhoudsplicht, rechtshandelingen en nalatenschap.
Het huwelijk wordt afgesloten voor de ambtenaar van de burgerlijke stand.
Getrouwde koppels zijn verplicht elkaar te helpen en elkaar het nodige te verschaffen.
facultatief voor een huwelijkscontract kan worden geopteerd). Zo een contract mag niet afwijken van de wettelijke regels van erfrecht en
ouderlijk gezag
Het geheel van rechten dat de wet toekent aan de ouders met betrekking tot het bestuur van de persoon en de goederen van hun niet-ontvoogde minderjarige kinderen. Het ouderlijk gezag omvat 3 componenten:
- het gezag over de persoon van het kind (welke godsdienst zal het kind volgen? Welke opvoeding zal hij krijgen?)
- het wettelijk genot op de goederen van het kind (ouders hebben een wettelijk vruchtgebruik).
- het wettelijk beheer van de goederen van het kind (ouders mogen de rekeningen beheren van het minderjarig kind).
(en
voogdij
Dit betekent dat een persoon het beheer van de goederen van een ander persoon waarneemt. Meestal gaat voogdij over minderjarigen waarvan de ouders overleden of onbekend zijn, maar ze kan ook betrekking hebben op verlengd minderjarigen of meerderjarigen die onbekwaam verklaard zijn.
) en mag niet strijdig zijn met de openbare
orde
Is een groep van familieleden die aanspraak kan maken op de nalatenschap van de overleden persoon. Er zijn in totaal vier orden.
Een voorgaande orde sluit een volgende orde uit.
Niet alle leden van de hoogste orde erven automatisch.
Het is de graad van verwantschap met de overledene die de doorslag geeft.
. Het samenlevingscontract moet opgemaakt worden via de tussenkomst van een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
.
De vrederechter kan dringende voorlopige maatregelen opleggen wanneer de verstandhouding tussen de samenwoners is verstoord: vb. omtrent de gezinswoning (wie verder mag blijven bewonen), de persoon en goederen van de kinderen. Deze maatregelen eindigen bij opzeg van het samenwonen.
Einde van de samenwoning
Het wettelijk samenwonen vervalt automatisch als één van de partners sterft of trouwt.
De samenwoning eindigt ook bij opzeg van het samenwonen door één of beide partners: de opzeg wordt schriftelijk meegedeeld aan de ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Ingeval van éénzijdige opzeg van een van de samenwoners wordt dit geschrift betekend aan de andere partij door de ambtenaar van de burgerlijke stand, op kosten van de partij die de opzeg doet.