Je schenkt iets aan je kind en door ziekte of ongeval komt jouw kind voor jou te overlijden.
Dit bericht is geschreven op 25/03/2019, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Wat de wet zegt…
De wetgever heeft met deze tragische mogelijkheid rekening willen houden en voorziet in het principe van ‘de
wettelijke terugkeer
Bij een schenking door ouders aan hun kind komen de geschonken goederen, onder bepaalde voorwaarden, belastingsvrij, en krachtens de wet naar de ouders terug als het kind voor de ouders overlijdt en zelf geen kinderen nalaat.
’. In dat geval zijn het de ouders-schenkers, met uitsluiting van alle anderen, die de door hen geschonken goederen aan hun kind dat zonder nakomeling voor hen is komen te overlijden, zullen
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
.
De geschonken goederen komen volgens de wet dus automatisch naar de ouders terug als het begiftigde kind voor de ouders overlijdt.
De voorwaarden
Sinds een aantal jaren moeten de ouders die het geschonken
onroerend goed
Is een terrein en alles wat zich daar vast (onroerend) op bevindt, zoals een huis, afsluitingen, verhardingen,...
‘terug verwerven’ uit de
erfenis
Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden).
van hun eigen kind geen
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
meer betalen. Aan die vrijstelling zijn wel een paar voorwaarden verbonden:
-
Ten eerste geldt de vrijstelling enkel voor de ouders;
-
De goederen moeten zich nog in natura in de nalatenschap Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
bevinden (het kind mag zijn geschonken goed bv. nog niet verkocht hebben); -
de erflater Degene die is overleden en enig bezit - geld, goederen (en mogelijke schulden) - als erfenis nalaat. (het kind in dit geval) moet kinderloos vooroverleden zijn. Heeft het begiftigde kind zelf kinderen, dan blijft het door de ouders geschonken goed gewoon in de erfenis van het kind en zal het volgens de normale regels geërfd worden door de erfgenamen van het begiftigde kind (de kleinkinderen dus);
-
In de aangifte van nalatenschap Wanneer een persoon een nalatenschap erft, moet de erfbelasting betaald worden. Om te weten hoe hoog die verschuldigde rechten zijn, heeft de Vlaamse belastingendienst (Vlabel) een lijst nodig van alle goederen. Dit noemt men de aangifte van nalatenschap. Op basis van die aangifte moet Vlabel de verschuldigde erfbelasting berekenen. De aangifte van nalatenschap moet binnen de 4 maanden na het overlijden opgestuurd worden naar Vlabel. Indien het overlijden heeft plaats gehad in het buitenland krijgt men meer tijd (5 of 6 maanden, afhankelijk van het land). Na het versturen van de aangifte krijgen de erfgena(a)men een aanslagbiljet. moet uitdrukkelijk om de vrijstelling verzocht worden.
Conventioneel beding van terugkeer
Naast het wettelijk systeem bestaat de mogelijkheid om in de schenkingsakte een ‘conventioneel beding van terugkeer’ in te bouwen. De wet laat dit uitdrukkelijk toe en stelt dat de schenker ten aanzien van de geschonken goederen het recht van terugkeer kan bedingen. Zo’n beding kan uitwerking hebben hetzij in het geval van vooroverlijden van het begiftigde kind alleen, hetzij in het geval van vooroverlijden van het begiftigde kind en zijn afstammelingen. De schenker kiest zelf hoe ver hij gaat.
Met zo’n conventioneel beding in de schenking bereikt men hetzelfde als wat de wetgever wettelijk heeft geregeld: de terugkeer van het geschonken goed naar de schenker. Ook hier zal er geen erfbelasting De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap. De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden. Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis. betaald moeten worden.
Waarom een beding voorzien, indien de wet al één en ander regelt?
Het is nuttig om een beding van conventionele terugkeer te voorzien, voor het geval er niet aan de voorwaarden voor de wettelijke terugkeer voldaan zou zijn. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat het goed zich niet meer in natura in de nalatenschap bevindt of omdat het kind zelf niet kinderloos overlijdt. Met een goed geformuleerd beding is de schenker zeker dat hij recht zal hebben op het geschonken goed.
Heel vaak worden conventionele bedingen van terugkeer “optioneel” gemaakt. Dan kan de ouder zelf kiezen of hij het goed terugneemt of niet. Zo zou de ouder die de schenking heeft gedaan, kunnen kiezen om het geschonken goed toch niet terug te nemen, zodat zijn schoondochter en kleinkinderen verder van het goed kunnen genieten.