Minder schenkingen van vastgoed in het afgelopen jaar
Dit bericht is geschreven op 26/01/2024, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
In 2023 waren er in ons land 29.299 schenkingen van vastgoed. Tegenover 2022 ging het om een daling van 9%. De minder gunstige economische situatie zorgde ervoor dat mensen wat minder schonken. Of schenken interessant is verschilt per dossier, klinkt het bij de notarissen. Wie zijn woning bijvoorbeeld schenkt aan zijn kinderen, moet ervoor zorgen dat er later voldoende financiële ruimte is om o.a. eventuele medische kosten of het verblijf in een rusthuis te betalen.
Vooral vastgoedschenkingen in Vlaanderen
Het merendeel van de schenkingen gebeurde in Vlaanderen: 19.169. Ook wat minder dan in 2022, toen ging het om 21.249 schenkingen van vastgoed.
Notaris Bart van
Opstal
Een (tijdelijk) recht om gebouwen, werken, of beplantingen op, onder of boven andermans grond te hebben.
, woordvoerder van Notaris.be: “De algemene economische situatie, de inflatie en de conflicten in Oekraïne en de spanningen in het Midden-Oosten zorgden ervoor dat mensen wat op de rem gingen staan. Niet onlogisch, want wie vastgoed schenkt, doet onherroepelijk afstand van een deel van zijn vermogen.”
Instrument voor successieplanning
De meeste vastgoedschenkingen gebeuren in het kader van successieplanning. Vastgoed ongeregistreerd schenken, is niet mogelijk. Zo’n schenkingen gebeuren altijd via een
notariële akte
Een notariële akte is een authentieke akte opgesteld door de notaris. Enkel notariële akten (en niet onderhandse verkoopsovereenkomsten) kunnen overgeschreven worden in het hypotheekkantoor. Deze overschrijving maakt de koop “tegenstelbaar”, het beschermt de koper tegen aanspraken van derden.
. Je moet hoe dan ook rekening houden met de schenkbelasting, maar die is vaak minder hoog dan de
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
.
Het tarief van de schenkbelasting op vastgoed voor kinderen, kleinkinderen en de partner bedraagt in Vlaanderen 3 procent op de eerste schijf van 150.000 euro. In de
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
is dat laagste tarief van 3 procent maar op het deel tot 50.000 euro. Het deel tussen 50.000 en 250.000 euro wordt tegen 9 procent belast.
Notaris Bart van Opstal: “Voor je een schenking doet, laat je best een en ander uitrekenen door een notaris. Zo ben je zeker dat je op fiscaal vlak al dan niet baat bij hebt om te schenken. Een schenking is vaak een aanrader als er een tweede verblijf of meerdere eigendommen zijn. Dan val je sneller onder de hogere erfbelastingtarieven.”
Je woning schenken, maar er toch blijven in wonen
Wie schenkt in het kader van successieplanning, schenkt meestal enkel de zogenaamde
blote eigendom
Eigendom van een goed waarvan het vruchtgebruik door iemand anders wordt uitgeoefend.
. Zo zullen ouders het
vruchtgebruik
Het recht om een andermans goed te gebruiken en de vruchten daarvan te innen alsof men zelf de eigenaar was, met de verplichting ervoor te zorgen zodat het goed zelf in stand blijft. Een vruchtgebruiker kan dus in een onroerend wonen, maar kan evengoed dit onroerend goed verhuren en genieten van de huurinkomsten. Ander voorbeeld: De vruchtgebruiker van een kapitaal zal geen eigenaar zijn van het kapitaal, maar zal wel recht hebben op de interesten.
op de woning behouden. Ze kunnen dan hun
gezinswoning
De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’.
Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden.
of een tweede verblijf blijven gebruiken. Wordt de woning verhuurd, dan blijven zij de huuropbrengsten innen. Ouders hebben dan ook de zekerheid dat een kind niet kan verkopen zonder hun toestemming.
En wat met de renovatieplicht in Vlaanderen?
In Vlaanderen geldt een renovatieplicht bij de overdracht van energieverslindende woningen. Als de score op het EPC (energieprestatiecertificaat) een label E of F is, dan moet de woning binnen de vijf jaar gerenoveerd worden tot minstens een D-label. De renovatieverplichting is er ook voor wie een volle eigendom geschonken krijgt, ook als slechts een bepaald percentage van de eigendom wordt geschonken. Wordt alleen de blote eigendom of het vruchtgebruik - en dus niet de volle eigendom - geschonken, dan geldt de renovatieverplichting niet.
Ontdek onze podcast over schenkingen
- Lees ons perscommuniqué Downloaden
