Nieuw in Huwen & Samenwonen
Dit bericht is geschreven op 02/09/2014, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Het heen-en-weer gedoe bij familiale geschillen is voorbij. In het oude systeem moesten gezinnen voor verschillende aspecten van een conflict terecht bij verschillende rechtbanken, wat tijdrovend en kostelijk was. De wetgever maakt daar nu komaf mee.
Sinds 1 september 2014 is de
familierechtbank
De familierechtbank is een onderdeel van de rechtbank van eerste aanleg. Deze rechtbank is in principe bevoegd voor zowat alle familiegebonden aangelegenheden.
Een paar voorbeelden van zaken waarvoor de familierechtbank bevoegd is: vorderingen tussen echtgenoten en tussen wettelijke samenwoners, vorderingen betreffende het ouder gezag, vorderingen over onderhoudskuitkeringen, vorderingen betreffende het huwelijksvermogensrecht,…
bevoegd voor alle familiale- en jeugdgeschillen. Ook de voorlopige maatregelen zoals de machtiging tot afzonderlijk verblijf worden genomen door de familierechtbank. Deze rechtbank maakt deel uit van de rechtbank van eerste aanleg en bestaat uit verschillende kamers: één of een aantal familiekamers, jeugdkamers en kamers voor
minnelijke schikking
Een minnelijke schikking is een buitengerechtelijke procedure om tot een oplossing voor een conflict te komen. Een neutrale derde hoort iedere partij en geeft advies om het conflict op te lossen. De oplossing die wordt voorgesteld, is geen verplichting voor de partijen.
. Deze centralisering van bevoegdheden is een grote stap in de goede richting.
De bescherming van kinderen staat nog meer op de voorgrond. In het nieuw systeem zijn het gespecialiseerde rechters die zich buigen over jeugdzaken. Minderjarige kinderen hebben nu het recht om gehoord te worden in zaken die hun aanbelangen. De nieuwe wet hecht veel belang aan deze bepaling en schrijft voor dat minderjarigen vanaf twaalf jaar een brief krijgen met informatie hieromtrent. Kinderen die jonger dan twaalf zijn kunnen ook gehoord kunnen worden indien ze hierom verzoeken.
Een tweede centraal punt is de bemiddeling. Partijen worden op de inleidende zitting op de hoogte gebracht van de mogelijkheid om tot
bemiddeling
Bemiddeling is een buitengerechtelijke procedure om conflicten via overleg op te lossen. Bij bemiddeling wordt over het conflict niet door een derde beslist. De betrokken partijen spelen zelf een actieve rol bij het vinden van een oplossing waarmee iedereen tevreden is. Dat gebeurt onder leiding van een getrainde bemiddelaar.
Meerdere notarissen hebben een speciale opleiding gevolgd in bemiddeling. We spreken dan van ‘erkende bemiddelaars’.
over te gaan. Via de kamer voor minnelijke schikkingen worden partijen zoveel mogelijk aangewezen op een oplossing “in der minne”.
Andere innovatie van de wetgever: één uniek dossier per gezin. Aangezien de familierechtbank nu bevoegd is voor alle familiegeschillen (behalve de strafrechtelijke aspecten) is het van belang een overzicht te houden op de specifieke situatie van een gezin. Van zodra een eerste vordering is ingesteld wordt een familiedossier geopend waarbij alle geschillen worden bijgehouden, ook betwistingen over grootoudercontact,
ouderlijk gezag
Het geheel van rechten dat de wet toekent aan de ouders met betrekking tot het bestuur van de persoon en de goederen van hun niet-ontvoogde minderjarige kinderen. Het ouderlijk gezag omvat 3 componenten:
- het gezag over de persoon van het kind (welke godsdienst zal het kind volgen? Welke opvoeding zal hij krijgen?)
- het wettelijk genot op de goederen van het kind (ouders hebben een wettelijk vruchtgebruik).
- het wettelijk beheer van de goederen van het kind (ouders mogen de rekeningen beheren van het minderjarig kind).
, onderhoudsgelden, echtscheidingen, verdelingen, testamenten… komen in dit dossier.
De familierechtbank komt echter niet iedereen ten goede: feitelijke samenwoners zonder minderjarige kinderen vallen buiten de bevoegdheid van de familierechtbank. Zij blijven volledig aangewezen op de rechtbank van eerste aanleg.