Steeds meer Belgen kiezen voor een testament

Dit bericht is geschreven op 06/03/2024, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Belgen stellen steeds meer testamenten op. Dat blijkt uit cijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot). In 2023 registreerden de notariskantoren 75.342 testamenten, zo’n 8,4% meer dan in 2022 en 23,3% meer dan in 2018.
Een testament om controle te behouden over je
erfenis
Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden).
Van de ruim 75.000 testamenten in ons land, werden er 51.924 in Vlaanderen opgesteld. In Brussel ging het om 4.307 testamenten, in Wallonië om 19.111.
Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “Mensen kiezen voor een testament omdat ze binnen de wettelijke mogelijkheden de controle willen behouden over wat er met hun erfenis gebeurt. Je huwelijkspartner en je kinderen hebben sowieso recht op een deel van je erfenis. Het ander deel kan je gebruiken om na te laten aan anderen. Heb je geen testament opgesteld, dan zal je erfenis worden verdeeld volgens de bestaande wetgeving.”
Aanrader voor o.a. ongehuwde en kinderloze koppels
Vaak zijn het ongetrouwde koppels die voor een testament kiezen. Zo kunnen ze elkaar beschermen, want volgens de wet
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
weinig of niets van elkaar.
Ook partners zonder kinderen en kinderloze alleenstaanden stellen vaak een testament op om een specifieke
erfgenaam
De persoon die een erfenis door versterf of uiterste wil geheel of gedeeltelijk verkrijgt.
te bevoordelen of een goed doel te steunen. Voor plusouders is een testament een ideaal instrument om iets na te laten aan hun pluskinderen.
Zelf je testament opstellen of met de hulp van je notaris?
Als je zelf een testament opstelt en het niet laat registreren via een notaris, bestaat de kans dat het nooit wordt teruggevonden en dus ook niet kan worden uitgevoerd.
Op eigen houtje een testament opstellen, vergroot sowieso de kans op formele of inhoudelijke fouten. Om geldig te zijn, moet je testament aan strikte voorwaarden voldoen. Maar zelfs bij geldige eigenhandige testamenten kunnen problemen opduiken, vooral als het om ontervende testamenten gaat: discussie over de bekwaamheid van de
erflater
Degene die is overleden en enig bezit - geld, goederen (en mogelijke schulden) - als erfenis nalaat.
, onduidelijk geschrift of woordgebruik, kans op ongepaste beïnvloeding…
Notaris Carol Bohyn: “Opletten dus als je zelf een testament neerpent. Wees ervan bewust dat benadeelde nabestaanden de geldigheid kunnen betwisten of inhoudelijk het testament kunnen aanvechten. Dat kan uitmonden in aanslepende procedures. Kies je ervoor om toch zelf je testament te schrijven, dan laat je het best nalezen door een notaris.”
Centraal register beheerd door Fednot
De testamenten waarvan sprake in deze cijfers zijn ingeschreven in het Centraal Register voor Testamenten (CRT) dat beheerd wordt door Fednot. De testamenten zelf zitten niet in dit register. Wel data over de identiteit van de persoon die het testament heeft opgemaakt, wanneer dat is gebeurd en via welke notaris.
Notaris Carol Bohyn: “Ook de naam van het notariskantoor dat het testament bewaart, zit in het CRT. Zo kunnen nabestaanden na een overlijden vlot achterhalen of er een testament is en bij welke notaris ze het kunnen opvragen.”
Het CRT bevat data van testamenten opgemaakt voor de notaris (de zogenaamde ‘authentieke testamenten’). Daarnaast bevat het CRT ook data van eigenhandig geschreven testamenten die nadien ter
registratie
Registratie is de formaliteit bestaande uit het overschrijven, ontleden of vermelden van een akte of van een geschrift door de ontvanger van de registratie in een daartoe bestemd register.
aan een notaris zijn aangeboden.
Meer weten? Ontdek onze podcast over testamenten.
- Lees ons persbericht Downloaden