Wie zal er voor mij zorgen en mijn geldzaken beheren?

1. Een zorgvolmacht opstellen
Niemand kan de toekomst voorspellen. We worden allemaal ouder en een ongeval kan ons allemaal overkomen. Op een dag zijn we misschien niet meer in staat om zelf overeenkomsten aan te gaan, omdat we de gevolgen van ons handelen niet meer begrijpen of in de onmogelijkheid verkeren om onze belangen waar te nemen. Met een zorgvolmacht kan je op deze situaties anticiperen door op voorhand instructies te geven aan bepaalde personen. Denk maar aan handelingen zoals facturen betalen, een huis verkopen, huurinkomsten innen, een schenking naar de toekomst toe organiseren, op voorhand een rusthuis kiezen… De zorgvolmacht biedt zo de ideale oplossing voor iedereen die zijn voorzorgen wil nemen en bepaalde regels wil opstellen in verband met het toekomstig beheer van zijn vermogen en zijn persoonlijke zorg.

Een zorgvolmacht is maatwerk. Het is van belang om zich te laten bijstaan door een notaris . Bovendien zal de notariële tussenkomst verplicht zijn voor sommige handelingen. De notaris zal de zorgvolmacht registreren in een centraal register (CRL). Deze registratie is cruciaal om de zorgvolmacht te laten uitwerken wanneer je effectief wilsonbekwaam zou worden.

2. Een verklaring van voorkeur opstellen
De bescherming die een zorgvolmacht biedt, is beperkt tot de handelingen die beschreven staan in de zorgvolmacht. Niet iedereen stelt echter een zorgvolmacht op en in sommige gevallen zal een zorgvolmacht je onvoldoende bescherming bieden. In deze gevallen zal de vrederechter een bewindvoerder aanduiden, die jouw belangen zal vertegenwoordigen.

Voor de zorg van de persoon zal vaak een familielid aangeduid worden als bewindvoerder, maar dat zal niet altijd het geval zijn voor wat het beheer van het vermogen betreft. De inmenging van een professionele ‘onbekende’ bewindvoerder is niet altijd gemakkelijk voor de familieleden. Met een ‘akte van voorkeur’ kan je daarom op voorhand je bewindvoerder kiezen, voor het geval het ooit zo ver zou komen. De vrederechter zal je keuze eerbiedigen, tenzij de keuze je belangen zou schaden. Ook voor de verklaring van voorkeur ga je naar de notaris.

3. Een vertrouwenspersoon aanduiden
Zowel bij een zorgvolmacht, als bij een verklaring van voorkeur kan je mensen aanduiden die in jouw plaats gaan handelen. Naast de aanduiding van een lasthebber of een toekomstige bewindvoerder, kan je echter ook een ‘vertrouwenspersoon’ aanduiden. De vertrouwenspersoon zal de lasthebber of bewindvoerder adviseren, bemiddelen, jouw wil verwoorden en toezicht uitoefenen op de uitvoering van de zorgvolmacht of het bewind.

4. Het beheer van de erfenis en de voogdij van je kinderen regelen
Wordt een kind geconfronteerd met een erfenis omdat één van zijn ouders overlijdt, dan heeft de overlevende ouder een wettelijk vruchtgenot op deze goederen. Wat betekent dit concreet? De ouder zal kunnen genieten van ‘de vruchten’ van de geërfde goederen. De ouder zal strikt genomen mogen wonen in een geërfde woning, kunnen genieten van huurinkomsten, dividenden en obligaties kunnen ontvangen of nog recht hebben op de rente van het geërfde kapitaal. Niet elke ouder wil natuurlijk dat zijn partner zomaar zeggenschap - of nog meer – een vruchtgenot, zou krijgen op de goederen die aan het kind toekomen. Vooral niet als de ouders gescheiden zijn. Vaak worden notarissen dan ook geconfronteerd met bezorgde gescheiden ouders die de zaken toch anders zouden willen regelen voor de dag dat ze er niet meer zijn. Een notaris kan je daarom voorstellen om een testament op te stellen waarin bepaald wordt dat de overlevende ouder geen wettelijk vruchtgenot zal ontvangen op de erfenis. Afhankelijke van het vermogen dat een kind zou erven en de persoonlijke situatie waarin de gescheiden ouder zich bevindt zal de notaris verschillende oplossingen kunnen aanreiken zodat je je als ouder geen zorgen hoeft te maken over de erfenis van je minderjarig kind.

5. Belangrijke beslissingen maken rond je levenseinde
Er zijn vrolijkere dingen om over na te denken, maar stil staan bij de laatste momenten van ons leven is wel degelijk van belang en kan zeker voor wat gemoedsrust zorgen. Niet alleen voor ons, maar ook onze familieleden. Vandaag kan je op voorhand bepaalde wensen uit drukken in verband met je uitvaart, orgaandonatie, de schenking van organen aan de wetenschap, het weigeren van bepaalde onderzoeken en behandelingen, en de euthanasie ingeval van onomkeerbare coma. Op www.leif.be kan je gebruiksklare documenten terugvinden die je kan invullen. Je maakt daar best verschillende exemplaren van, die je vervolgens afgeeft aan je omgeving en aan je huisarts. Sommige wilsverklaringen kan je ook laten registeren bij de gemeente. Wil je nog meer bekendheid geven aan je wensen? Dan kan via www.leif.be een LEIFkaart bestellen. De handige LEIFkaart kan je simpelweg opbergen in je portefeuille. Zo weten zorgverleners meteen of je bepaalde wilsverklaringen hebt opgesteld.