Erkenning van een kind en erfenis: wat zijn de gevolgen?

Dit bericht is geschreven op 10/09/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Een kind erkennen kan ook na de geboorte. Er bestaat geen leeftijdsgrens om een erkenning te doen. Door de erkenning ontstaat er een juridische band tussen vader en kind. Dat heeft belangrijke gevolgen voor het erfrecht, die je moet onderscheiden van adoptie of de 'symbolische' erkenning via een testament. Notaris.be legt het uit.
Wat betekent erkenning voor de erfenis?
Een ouder die een kind erkent, wordt de juridische ouder van dat kind. Het kind krijgt daardoor dezelfde erfrechten als een biologisch kind.
- De kinderen
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar. Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
elk een gelijk deel van de nalatenschap Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
.- Zijn er twee kinderen, dan erven ze elk de helft.
- Zijn er drie kinderen, dan krijgt ieder 1/3.
- Heeft de erflater Degene die is overleden en enig bezit - geld, goederen (en mogelijke schulden) - als erfenis nalaat. geen echtgeno(o)t(e), dan erven de kinderen de volle eigendom.
- Is er wel een gehuwde partner, dan erven de kinderen in blote eigendom Eigendom van een goed waarvan het vruchtgebruik door iemand anders wordt uitgeoefend. , terwijl de partner het vruchtgebruik Het recht om een andermans goed te gebruiken en de vruchten daarvan te innen alsof men zelf de eigenaar was, met de verplichting ervoor te zorgen zodat het goed zelf in stand blijft. Een vruchtgebruiker kan dus in een onroerend wonen, maar kan evengoed dit onroerend goed verhuren en genieten van de huurinkomsten. Ander voorbeeld: De vruchtgebruiker van een kapitaal zal geen eigenaar zijn van het kapitaal, maar zal wel recht hebben op de interesten. ontvangt.
- Een erkend kind heeft ook recht op een beschermd erfdeel. Dat betekent dat hij of zij minstens een deel van erfenis Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden). moet krijgen, ook als schenken of legaten zijn die andere mensen bevoordelen. Krijgt hij te weinig, dan kan hij zijn minimum erfdeel opeisen.
Erkenning is niet hetzelfde als adoptie
Hoewel zowel erkenning als
adoptie
Aannemen als wettig kind, waardoor tussen het kind en de adoptiefouders (en ev. hun bloedverwanten) familierechtelijke banden ontstaan. Bij een “volle adoptie” wordt het kind (verplicht een minderjarige) volledig gelijkgesteld met een biologisch kind, ook voor wat het erfrecht betreft. Bij een “gewone adoptie” (bij een minderjarige of meerderjarige) behoudt kind of volwassende banden met zijn oude familie. Hij kan zowel van zijn nieuwe als van zijn oude familie erven.
Zowel getrouwde als ongetrouwde koppels en koppels van een verschillend of hetzelfde geslacht kunnen kinderen adopteren. Er gelden wel voorwaarden in verband met bekwaamheid en geschiktheid.
Adoptie komt tot stand via een procedure voor de rechtbank van eerste aanleg of indien het kind minderjarig is, voor de jeugdrechtbank.
een juridische band scheppen, zijn de gevolgen niet identiek. Zeker op het vlak van erfrecht bestaan er duidelijke verschillen.
Volle adoptie
Bij een volle adoptie wordt een adoptiekind volledig gelijkgesteld met een natuurlijk kind.
- Het kind behoort voortaan tot de familie van de adoptieouders.
- Alle banden met de oorspronkelijke familie worden verbroken.
- Volle adoptie is enkel mogelijk voor minderjarigen.
Gewone adoptie
Bij een gewone adoptie behoudt het adoptiekind de band met zijn oorspronkelijke familie. Het kan dus erven van zowel de biologische als de adoptieouders.
- Dit wordt vaak toegepast bij plusouders die ook hun pluskind iets willen nalaten.
- Het adoptiekind erft niet van de bloedverwanten Personen die van elkaar afstammen en behoren tot een zelfde stamboom. van de adoptieouders.
- Gewone adoptie kan zowel bij minderjarigen als meerderjarigen.
Kan je hetzelfde regelen via een testament?
Een loutere vermelding in een testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. bij wijze van ‘symbolische’ erkenning heeft niet dezelfde gevolgen als een wettelijke erkenning of adoptie.
- Iedereen mag via een testament een deel van zijn vermogen nalaten aan een ander dan zijn kinderen.
- Toch hebben natuurlijke kinderen altijd recht op hun erfrechtelijke reserve De reserve is het wettelijk erfdeel dat bepaalde in de wet opgesomde erfgenamen (kinderen, de langstlevende echtgeno(o)t(e), in sommige gevallen de ouders…) nooit kan ontnomen worden. : de helft van de nalatenschap blijft voor hen samen voorbehouden.
- Een testament kan steeds worden gewijzigd zolang de erflater wilsbekwaam is. Een erkenning of adoptie daarentegen is definitief en kan niet zomaar ongedaan worden.
Ook fiscaal zijn er verschillen:
- Een wettelijk erkend kind wordt voor de
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
gelijkgesteld met de andere kinderen. - Enkel in bepaalde situaties – bijvoorbeeld als het gaat om een pluskind in Vlaanderen – gelden de gunstigere tarieven in rechte lijn Tussen ouders en kinderen, tussen echtgenoten en (wettelijk) samenwonenden. . Er is sprake van een plusouder-pluskind relatie als de erflater zijn hoedanigheid van partner gehad heeft op datum van het overlijden van de ouder van het kind of, als de partner als eerste overlijdt, op datum van zijn overlijden. Was er dus geen sprake van een relatie tussen de erflater en de ouder van het kind, dan zal het aangeduid kind vallen onder de hoogste successietarieven.
Een wettelijke erkenning van een kind zorgt ervoor dat het kind dezelfde erfrechten en fiscale behandeling krijgt als de andere juridische kinderen. Dat is wezenlijk anders dan adoptie, dat nog bijkomende gevolgen heeft. Let wel, een kind ‘erkennen’ via een testament door het als begunstigde van een legaat aan te duiden heeft niet dezelfde gevolgen als een wettelijke erkenning.
Wil je meer informatie over het erkennen van een kind? Praat erover met een notariskantoor.