Hoeveel belastingen betaal je wanneer je een woning of grond koopt in Vlaanderen?

Dit bericht is geschreven op 12/03/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Wanneer je een woning of een grond wil aankopen, zal je niet enkel de aankoopprijs moeten betalen, maar ook belastingen. Deze belasting wordt het 'verkooprecht' genoemd. In sommige gevallen zal je geen verkooprecht betalen, maar wel btw. Dit is zo wanneer je een nieuw gebouw aankoopt. Ontdek wat je moet weten over belastingen bij de aankoop van je woning of grond.
Het standaardtarief van het verkooprecht bedraagt 12%, maar voor je enige en eigen gezinswoning De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’. Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden. kan je genieten van een lager tarief van 2%. Je moet hiervoor aan volgende voorwaarden voldoen:
- Je koopt de woning aan als een natuurlijk persoon. Het gunsttarief van 2% geldt niet wanneer je een woning aankoopt als vzw of
vennootschap
Een contract op grond waarvan twee of meer personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
. - Het gaat om een bestaande woning. Het mag dus geen grond of appartement/woning in aanbouw zijn.
- Het gaat om de enige gezinswoning. Dit wil zeggen dat je niet al eigenaar mag zijn van een andere woning.
- Je verwerft de gehele woning in volle eigendom via een volledige of gedeeltelijke aankoop. Het volstaat dus niet om de woning enkel in blote eigendom Eigendom van een goed waarvan het vruchtgebruik door iemand anders wordt uitgeoefend. of in vruchtgebruik Het recht om een andermans goed te gebruiken en de vruchten daarvan te innen alsof men zelf de eigenaar was, met de verplichting ervoor te zorgen zodat het goed zelf in stand blijft. Een vruchtgebruiker kan dus in een onroerend wonen, maar kan evengoed dit onroerend goed verhuren en genieten van de huurinkomsten. Ander voorbeeld: De vruchtgebruiker van een kapitaal zal geen eigenaar zijn van het kapitaal, maar zal wel recht hebben op de interesten. te verkrijgen. Het verkrijgen van de woning in volle eigendom moet minstens gedeeltelijk gebeuren via een aankoop. Het verlaagd tarief van 2% geldt dan enkel voor het deel dat je effectief aankocht.
- Je bent verplicht je binnen de drie jaar na het verlijden Wanneer de notaris klaar is met zijn opzoekingen, zal hij de partijen samenroepen met oog op het “verlijden” van de akte. Dit betekent dat de notaris de akte zal toelichten, zal voorlezen en ten slotte, zal ondertekenen. Door het verlijden van de akte wordt rechtskracht verleend aan de overeenkomst tussen partijen. van de akte in te schrijven op het adres van de woning. Binnen de drie jaar na het verlijden van de notariële akte Een notariële akte is een authentieke akte opgesteld door de notaris. Enkel notariële akten (en niet onderhandse verkoopsovereenkomsten) kunnen overgeschreven worden in het hypotheekkantoor. Deze overschrijving maakt de koop “tegenstelbaar”, het beschermt de koper tegen aanspraken van derden. moet je je dus inschrijving in het bevolkings- of vreemdelingenregister op het adres van het aangekochte goed.
Ten slotte moet je in de akte verklaren of vermelden dat de voorwaarden voor het verkrijgen van het tarief van 2% vervuld zijn en de toepassing ervan uitdrukkelijk vragen. Wil je meer info over het verlaagd verkooprecht van 2%? Bekijk dan zeker onze infofiche!
Aankoop van een grond
Wanneer je een bouwgrond aankoopt, dan geldt het algemene belastingtarief van 12%. Wanneer je een landbouwgrond aankoopt, geldt er een lager tarief van 10%.
De aankoop van een nieuwe woning
Je zal geen verkooprecht betalen bij de aankoop van een nieuwe woning. In dit geval betaal je 21% btw Btw is de afkorting van ‘belasting over de toegevoegde waarde’. Het is een belasting op de waarde die telkens wordt toegevoegd doorheen een productie- of distributieproces. De btw wordt betaald door de eindgebruiker. Elke onderneming die zelfstandig en regelmatig economische activiteiten verricht is normaal btw-plichtig. . Wanneer je een woning koopt, wordt die beschouwd als ‘nieuw’ tot en met 31 december van het tweede jaar nadat een woning voor het eerst in gebruik is genomen.
Een voorbeeld: Een woning wordt voor het eerst in gebruik genomen op 12 januari 2025, dan wordt de woning beschouwd als
nieuwbouw
Om te weten of een woning “nieuw” is, moet je kijken naar de datum van de eerste ingebruikname of bewoning (zowel voor privégebruik als professionele doeleinden). Wanneer een woning uiterlijk op 31 december van het tweede jaar volgend op de eerst ingebruikname (of inbezitneming) wordt geleverd, is de woning nieuw.
Ook een “oud” gebouw kan onderworpen zijn aan btw. Indien verbouwingswerken de kenmerken of de structuur van het gebouw wezenlijk hebben gewijzigd, kan het gebouw als “nieuw” beschouwd worden en zal er btw worden geheven in plaats van registratiebelasting.
tot en met 31 december 2027.
Ook de bijhorende grond die samen met de woning wordt aangekocht, wordt belast met een btw-tarief van 21%. Hiervoor moet de grond wel aan volgende voorwaarden voldoen:
- Het is toegestaan om op de aangekochte grond te bouwen en het gebouw dat wordt opgetrokken, wordt verkocht met btw.
- Zowel de grond als het gebouw worden door dezelfde persoon verkocht.
- De grond en het gebouw worden samen overgedragen.
Het btw-tarief zal enkel gelden wanneer aan alle voorwaarden tegelijk wordt voldaan. Als niet aan alle voorwaarden wordt voldaan, wordt het btw-tarief niet toegepast. Dan zal het algemene verkooprecht van 12% van toepassing zijn.
Aankoop van ‘vernieuwbouw’
Ook bestaande (‘oude’) gebouwen kunnen toch als ‘nieuw’ beschouwd worden, waardoor je er toch btw op zal betalen en geen verkooprecht. Het is niet eenvoudig om te bepalen waar de grens ligt tussen een nieuwe woning en een oude woning die door renovatiewerken als nieuw moet worden beschouwd. Er zijn twee mogelijke criteria die bepalen of een gerenoveerd gebouw als nieuw zal worden beschouwd of niet.
- De verbouwingswerken hebben ingrijpende wijzigingen aangebracht in de aard en de structuur van het gebouw. Indien de renovatie de kenmerken of de structuur van het gebouwen wezenlijk hebben gewijzigd, kan het gebouw als nieuw beschouwd worden en zal je dus btw betalen in de plaats van het verkooprecht.
- De 60%-regel. Wanneer het niet duidelijk is of de verbouwingswerken ingrijpende wijzigingen hebben aangebracht in de aard en de structuur van het gebouw is het ook mogelijk om je te baseren op de 60%-regel. De 60%-regel houdt in dat indien de waarde van de verbouwingswerken minstens 60% bedraagt van de verkoopwaarde van het gebouw (zonder de grond), er eveneens btw zal geheven worden in de plaats van het verkooprecht.
Als je een huis of appartement aankoopt op plan, dan zal je het verkooprecht betalen op de aankoopprijs van de grond als het huis of appartement nog niet gebouwd is en ook niet in aanbouw is. Vervolgens zal je btw betalen op het gebouw. Wanneer het huis of appartement wel al in aanbouw is, gaan de rechten op het gebouw en op de grond gelijktijdig over. Je zal dan btw betalen op de aankoopprijs van het gebouw en de grond.
De
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
vervult een sleutelrol bij de aankoop van een grond, appartement of een woning. De notaris leest en controleert de voorlopige
verkoopovereenkomst
De onderhandse overeenkomst is een overeenkomst waarbij een onroerend goed wordt verkocht en die het geheel van rechten en plichten omschrijft van de verkoper en de koper. De verkoopsovereenkomst (compromis) komt tot stand wanneer de koper en verkoper het eens zijn over het voorwerp en de prijs van een overeenkomst.
(het ‘
compromis
Een compromis is een vaak gebruikt begrip voor “onderhandse verkoopovereenkomst”. Vaak wordt ook het begrip “voorlopige verkoopovereenkomst” gebruikt, wat misleidend is. Het compromis is immers bindend vanaf het moment dat de partijen een prijs en een voorwerp overeengekomen zijn. Aangezien dat een compromis het geheel van de rechten en plichten van de koper en de verkoper omschrijft, is het van belang dat hij zeer nauwkeurig wordt opgesteld. De volledige inhoud van het compromis wordt bovendien overgenomen in de authentieke akte. Vandaar dat een tussenkomst van een professioneel bij het opstellen van het compromis aan te raden is, hoewel dit niet verplicht is.
’). De verkoopovereenkomst wordt later de basis voor de notariële aankoopakte. De notaris geeft juridisch advies en staat je onpartijdig bij tijdens het proces van de aankoop van een
onroerend goed
Is een terrein en alles wat zich daar vast (onroerend) op bevindt, zoals een huis, afsluitingen, verhardingen,...
.