Wat doet de notaris bij de verkoop van een onroerend goed?

Dit bericht is geschreven op 06/08/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Er komt heel wat kijken bij de aankoop van een woning. Je stelt eerst je budget vast, dan ga je op zoek naar een geschikte lening en dan kan de zoektocht beginnen. Heb je je droomhuis gevonden? Dan kan je een bod uitbrengen. Van zodra de verkoper jouw voorstel aanvaardt, is de woning officieel van jou. Daarna volgt het tekenen van de onderhandse verkoopovereenkomst. Dit is niet de laatste stap. Je moet ook langs bij de notaris. Die stelt de notariële akte op, een cruciaal document in het verkoopproces. Waarom is die stap zo belangrijk? En wat doet de notaris precies? Lees verder en ontdek het!
Van zodra de koper en de verkoper de onderhandse verkoopovereenkomst Onderhandse overeenkomst (of “compromis”) komt tot stand als partijen beiden een wilsovereenstemming hebben bereikt over het voorwerp en de prijs van de koop. Een onderhandse verkoopsovereenkomst kan dus mondeling tot stand komen, maar er zal verplicht een geschrift moeten opgemaakt worden met oog op het bewijs. De verkoopsovereenkomst vormt de basis voor de opstelling van de notariële akte. (beter bekend als het compromis Een compromis is een vaak gebruikt begrip voor “onderhandse verkoopovereenkomst”. Vaak wordt ook het begrip “voorlopige verkoopovereenkomst” gebruikt, wat misleidend is. Het compromis is immers bindend vanaf het moment dat de partijen een prijs en een voorwerp overeengekomen zijn. Aangezien dat een compromis het geheel van de rechten en plichten van de koper en de verkoper omschrijft, is het van belang dat hij zeer nauwkeurig wordt opgesteld. De volledige inhoud van het compromis wordt bovendien overgenomen in de authentieke akte. Vandaar dat een tussenkomst van een professioneel bij het opstellen van het compromis aan te raden is, hoewel dit niet verplicht is. ) tekenen, is de verkoop definitief. De notariële akte Een notariële akte is een authentieke akte opgesteld door de notaris. Enkel notariële akten (en niet onderhandse verkoopsovereenkomsten) kunnen overgeschreven worden in het hypotheekkantoor. Deze overschrijving maakt de koop “tegenstelbaar”, het beschermt de koper tegen aanspraken van derden. bepaalt dus niet of de verkoop tot stand komt. Maar waarom is het dan zo belangrijk om een notariële akte te laten opstellen? Enkel de notariële akte kan overgeschreven worden in de registers van het kantoor Rechtszekerheid Een kantoor Rechtszekerheid (vroeger gekend als een hypotheekkantoor) is een overheidsinstelling. Hier wordt in de eerste plaats bijgehouden wie de eigenaar is van een welbepaald onroerend goed. Wanneer de eigendom van een onroerend goed via een notariële akte overgaat van de ene persoon op de andere, is de notaris verplicht om deze overdracht te melden aan het hypotheekkantoor. Hier noteert men ook met welke hypothecaire inschrijvingen een onroerend goed belast is. . Dit betekent dat vanaf het moment dat de notariële akte daar is overgeschreven derden Derden zijn alle personen die normaliter geen partij zijn bij een bepaalde handeling of akte. Derden kunnen in principe niet gebonden zijn aan verplichtingen die voorvloeien uit overeenkomsten waar ze geen deel van uitmaken. Dit neemt niet weg dat overeenkomsten “tegenwerpelijk” zijn aan derden. Dit betekent dat derden overeenkomsten van anderen moeten eerbiedigen. behoren te weten dat het goed verkocht is aan jou. Schuldeisers van de verkoper zullen bijvoorbeeld moeten aanvaarden dat het verkochte onroerend goed Is een terrein en alles wat zich daar vast (onroerend) op bevindt, zoals een huis, afsluitingen, verhardingen,... waarvan de notariële akte is overgeschreven in de registers, niet langer deel uitmaakt van het vermogen van de schuldenaar. Alleen via een notariële akte geniet de koper dus juridische bescherming en de zekerheid dat zijn aankoop tegenstelbaar is aan derden.
Wat gaat de notaris na bij de verkoop van een onroerend goed?
Achter de schermen voert de
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
heel wat juridische en administratieve opzoekingen uit. De notaris gaat na of de verkopende partij wel degelijk de enige eigenaar is van het goed en of deze bekwaam is het goed te verkopen. Ook zal de notaris opzoekingen doen in verband met de koper: kan deze wel een hypothecair krediet bekomen, koopt de koper voor zichzelf aan of voor een
vennootschap
Een contract op grond waarvan twee of meer personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
, moeten er speciale bepalingen voorzien worden in de
verkoopovereenkomst
De onderhandse overeenkomst is een overeenkomst waarbij een onroerend goed wordt verkocht en die het geheel van rechten en plichten omschrijft van de verkoper en de koper. De verkoopsovereenkomst (compromis) komt tot stand wanneer de koper en verkoper het eens zijn over het voorwerp en de prijs van een overeenkomst.
…
Naast opzoekingen in verband met de verkoper en koper zullen ook een heel wat opzoekingen in verband met het goed zelf gedaan worden. Zo zal de notaris de kadastrale gegevens controleren, nagaan of er schulden of hypothecaire leningen op het goed rusten, verifiëren of er erfdienstbaarheden zijn…
De notaris waakt er ook over dat de verkoper de nodige documenten aan de koper bezorgt. Dit gaat bijvoorbeeld om het postinterventiedossier. Het PID van een bouwwerk is een dossier met alle gegevens die nuttig zijn voor de veiligheid en de gezondheid van de mensen die later werkzaamheden zullen uitvoeren aan het gebouw. Denk maar aan onderhoudswerken, sloop, uitbreidingswerken… Ook andere documenten zoals het energieprestatiecertificaat en het attest van de elektrische installatie zullen in voorkomend geval overhandigd worden.
Bij de verkoop van een woning komt heel wat meer kijken dan enkel de handtekening onder een notariële akte. Gelukkig zorgt de notaris ervoor dat alles juridisch klopt, zodat jij met een gerust hart aan je nieuwe hoofdstuk kunt beginnen.