4 redenen waarom successieplanning voor iedereen nuttig is

Dit bericht is geschreven op 17/06/2019, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Het is een vaak voorkomend misverstand dat successieplanning enkel weggelegd is voor de grote vermogens. Of enkel nuttig is om zware belastingen te vermijden. Niets is minder waar. De overdracht van je vermogen plannen, belangt iedereen aan. We schotelen 4 redenen voor.
1. De wet kiest van wie je erft
Niet iedereen heeft een groot vermogen, maar iedereen heeft een vermogen. Uiteraard wil je dat dit in de juiste handen belandt. Het erfrecht werkt met bepaalde ‘orden’ waarbij een bepaalde orde de vorige uitsluit. Bepaalde mensen komen dus eerst in aanmerking om te
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
. Kom je goed overeen met je kinderen, broers/zussen of ouders? Dan vormt deze wettelijke volgorde vaak geen probleem.
Maar dat is niet altijd het geval. Sommige ouders hebben geen contact met (één van) hun kinderen. Anderen willen hun broer of zus in geen geval laten erven. Bovendien is een ‘bloedband’ niet alles. Misschien wil je wel meer nalaten aan je samenwonende partner?
In al deze gevallen is een bezoek bij de
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
de moeite waard. Met een
testament
Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar.
doorbreek je de wettelijke volgorde. Zo laat je meer of minder na aan specifieke personen, ongeacht hoe groot je vermogen is. Natuurlijk zijn er wettelijke beperkingen en grenzen. Je notaris informeert je graag.
2. Schenken is fiscaal voordelig
Met een
schenking
Overeenkomst waarbij de schenker, tijdens zijn leven, onherroepelijk enig goed (of geldbedrag) afstaat uit vrijgevigheid aan de begiftigde die het aanneemt.
Schenkingen tussen ongehuwde partners zijn belangrijk vermits zij niet van elkaar kunnen erven. Schenken en erven zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar: hoe meer geschonken wordt bij leven, hoe kleiner de totale nalatenschap en hoe lager de erfbelasting. De schenking is dus een belangrijk instrument bij successieplanning.
geef je tijdens je leven een deel van je vermogen door aan een fiscaal gunstig tarief. Voor de begunstigde betekent dat een financieel duwtje in de rug. En je verkleint het na te laten vermogen. Daardoor is de verschuldigde
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
lager. Op www.notaris.be raadpleeg en vergelijk je de tarieven.
Maar zich ‘uitkleden voor het slapengaan’ is niet voor iedereen evident. Een stuk van je vermogen bij leven doorgeven, doe je doordacht. Afhankelijk van de situatie zal je notaris je aanraden om te schenken met voorbehoud van vruchtgebruik Het recht om een andermans goed te gebruiken en de vruchten daarvan te innen alsof men zelf de eigenaar was, met de verplichting ervoor te zorgen zodat het goed zelf in stand blijft. Een vruchtgebruiker kan dus in een onroerend wonen, maar kan evengoed dit onroerend goed verhuren en genieten van de huurinkomsten. Ander voorbeeld: De vruchtgebruiker van een kapitaal zal geen eigenaar zijn van het kapitaal, maar zal wel recht hebben op de interesten. , waardoor je verder in het geschonken goed kan wonen. Je kan ook schenken, maar toch bepaalde inkomsten of de zeggenschap behouden.
Schenkingen moeten ‘op maat’ zijn. De beslissing om te schenken bespreek je daarom best op voorhand met de notaris. Hij of zij weegt verschillende aspecten tegen elkaar af zodat je een bewuste keuze maakt.
3. Successieplanning draait niet enkel rond geld
Je successie plannen betekent anticiperen op de toekomst. Met maximale bescherming tegen onverwachte gebeurtenissen.
Zo kan je bijvoorbeeld een zorgvolmacht Met een zorgvolmacht geef je aan bepaalde personen (de lasthebbers) de bevoegdheid om in jouw naam en voor jouw rekening bepaalde handelingen met betrekking tot jouw vermogen te stellen. Een zorgvolmacht geef je door een lastgeving op te stellen, bij voorkeur bij de notaris. Als je de lastgeving laat registreren bij het Centraal Register van Lastgevingen, via de notaris of de griffie, blijft de zorgvolmacht uitwerking hebben na je wilsonbekwaamheid. In die zin wordt de zorgvolmacht vaak aangewend in successieplanning. opstellen. Daarmee bepaal je op voorhand de regels over het beheer van je vermogen én de zorg van je persoon voor het geval je dat op een dag zelf niet meer kan doen (bv. door een ongeval).
Met een testament druk je ook bepaalde wensen uit, die niet meteen iets te maken hebben met je vermogen. Bijvoorbeeld de
voogdij
Dit betekent dat een persoon het beheer van de goederen van een ander persoon waarneemt. Meestal gaat voogdij over minderjarigen waarvan de ouders overleden of onbekend zijn, maar ze kan ook betrekking hebben op verlengd minderjarigen of meerderjarigen die onbekwaam verklaard zijn.
van je kinderen.
Als zelfstandige in een éénmanszaak (zonder
vennootschap
Een contract op grond waarvan twee of meer personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
) ben je dan weer gebaat bij een ‘verklaring van onbeslagbaarheid van de
gezinswoning
De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’.
Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden.
’. Bij een financiële tegenslag is je gezinswoning dankzij deze akte beschermd tegen beslag van schuldeisers.
De sporen en wensen die je nalaat, hebben met andere woorden niet altijd te maken met geld. Een regeling bij de notaris draait ook rond bescherming en gemoedsrust.
4. Iedereen beleeft sleutelmomenten
Een huis kopen is waarschijnlijk de belangrijkste investering van je leven. Een onderneming oprichten heeft gevolgen op jouw vermogen en dat van je partner. En huwen is meer dan een woning delen. Je wordt immers
erfgenaam
De persoon die een erfenis door versterf of uiterste wil geheel of gedeeltelijk verkrijgt.
van elkaar. Deze momenten van intens geluk vereisen echter ook wat denkwerk.
De notaris helpt je om deze momenten te kaderen in een beschermend geheel. En dat is nodig. We denken er natuurlijk niet graag over na, maar het kan mislopen. Denk maar aan een ernstige ziekte, relatiebreuk, familieruzie of financiële tegenslag. Het lot maakt geen onderscheid tussen rijk en arm.
Vandaar dat notariële akten en regelingen wél een verschil maken. Genieten van de mooie momenten, begint met het anticiperen op de slechte. Want geef toe: op beide oren slapen en weten dat alles tot in de puntjes geregeld is … Dát is de grootste luxe, toch?