Aangifte van nalatenschap: waarom tijdig indienen zo belangrijk is

Wanneer iemand overlijdt, moeten de erfgenamen in het Vlaams Gewest binnen een termijn van vier maanden na het overlijden een aangifte van nalatenschap indienen. Deze termijn kan worden verlengd wanneer de overledene in het buitenland overleed. Hoewel vier maanden op het eerste gezicht ruim lijkt, is deze periode vaak nodig om als erfgenaam een volledig beeld te krijgen van de nalatenschap .

Denk aan vragen zoals:

• Had de overledene een huwelijkscontract?
• Was er sprake van een levensverzekering ?
• Hoeveel bankrekeningen waren er?
• Wat is de waarde van het onroerend goed ?
• …

Deze zaken zijn van belang om correct te kunnen aangeven welke activa en passiva deel uitmaken van de nalatenschap. Ze bepalen mee hoeveel erfbelasting uiteindelijk verschuldigd is.

Wat als je de aangifte niet of te laat indient?

Het niet tijdig indienen van de aangifte kan financiële gevolgen hebben. Indien je geen aangifte indient, voorziet de Vlaamse Belastingdienst een belastingverhoging van 20% op de berekende erfbelasting .

Bij een laattijdige aangifte (zonder voorafgaand uitstel), hangt de belastingverhoging af van het moment waarop de aangifte uiteindelijk wordt ingediend.

Extra tijd nodig? Vraag uitstel aan – eenvoudig en online

Heb je het gevoel dat je de aangifte niet tijdig zal kunnen indienen? Dan is het mogelijk om – binnen de wettelijke indieningstermijn - uitstel aan te vragen van twee maanden. Dat kan zonder opgave van reden, en eenvoudig via de website van Vlabel. Het notariskantoor kan je ook hier helpen. 

Let op: ook bij een uitstelaanvraag blijft er een belastingverhoging van toepassing, maar deze is aanzienlijk lager dan wanneer je helemaal geen of te laat zonder uitstel indient. Heb je uiteindelijk het uitstel niet nodig en dien je alsnog op tijd in? Dan vervalt de belastingverhoging.

Wat bij complexe nalatenschappen?

Soms volstaan twee maanden extra niet. Denk aan situaties waarbij:

• erfgenamen het onderling oneens zijn,
• er discussie is over een testament ,
• er goederen of erfgenamen in het buitenland zijn.
• …

In zo’n gevallen kan je bij Vlabel een gemotiveerde aanvraag indienen voor een verlengd uitstel, tot maximaal zes maanden. De Vlaamse Belastingdienst zal dit enkel toestaan als je met concrete elementen aantoont waarom een langer uitstel nodig is. De juiste motivering en formulering is dus nodig. De notaris zal je hierbij kunnen helpen. 

Laat je bijstaan door een notariskantoor

Een aangifte van nalatenschap kan zowel digitaal als via een papieren formulier gebeuren. Je kan dit zelf doen, maar vaak is het aangewezen om een beroep te doen op een notariskantoor. Een notaris kan je op verschillende manieren ondersteunen:

• Hij of zij behoudt het overzicht over alle stappen in het nalatenschapsdossier. Zo kan de notaris je ook informeren over de blokkering van de rekeningen en de andere stappen.
• Men weet niet altijd hoe complex een nalatenschap is, tot er ‘ingedoken’ wordt. De notaris legt je duidelijk de juridische gevolgen uit van bepaalde elementen die ingevuld moeten worden in de aangifte. Zo kan de notaris je uitleggen waarom het belangrijk is om na te gaan of er een huwelijkscontract was, wat de impact is van een levensverzekering, wat de impact is van een ontvangen schenking of verkoop binnen de drie jaar voor het overlijden…
• Notarissen zijn onafhankelijk, onpartijdig en discreet. Ze zijn bovendien gebonden door het beroepsgeheim. Dat maakt een notaris (of notariële medewerker die in opdracht van de notaris werkt) een vertrouwenspersoon waar je met elke vraag bij terecht kan.
• Blijkt er een haar in de boter te zijn waardoor je de aangifte toch niet tijdig kan indienen, dan is het notariskantoor perfect op de hoogte van de gevolgen, waardoor het je passend kan adviseren voor het verder verloop van je dossier.

Wil je vooraf een idee van de kostprijs van de notariële begeleiding? Vraag gerust een raming aan.