Afspraken maken over de zorg(kosten) van een ouder: de notaris helpt

Dit bericht is geschreven op 11/02/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
De kosten van ouder worden zijn hoog. Voor veel mensen is het een financiële uitdaging om te beslissen of een ouder al dan niet naar een woonzorgcentrum gaat. Als alternatief, of in afwachting van een verblijf in een aangepaste voorziening, nemen één of meerdere gezinsleden vaak de zorg voor een ouder op zich. Hierover kunnen afspraken worden gemaakt om latere conflicten te vermijden.
Een zorgovereenkomst Een zorgovereenkomst is een overeenkomst waarbij een persoon, meestal een familielid, zich verbindt om bepaalde zorgen te verstrekken aan een bejaarde (of zorgbehoevende persoon). Deze zorgen kunnen zeer uitéénlopend zijn: boodschappen doen, klusjes doen, zorgen voor het vervoer van de bejaarde persoon, de medische kosten beheren… In de zorgovereenkomst wordt een inventaris gemaakt van al deze zorgtaken. Aan iedere taak kan een bepaald tarief worden gekoppeld. Zo is het duidelijk hoeveel de zorgbehoevende verzorgde persoon “verschuldigd” is aan zijn zorgverstrekker. In deze overeenkomst kan je ook meteen bepalen hoe deze kosten betaald zullen worden. is een afspraak waarbij een persoon, meestal een familielid, zich verbindt om bepaalde zorgen te verstrekken aan een oudere (of zorgbehoevende) persoon. Deze zorgen kunnen sterk variëren: boodschappen doen, klusjes uitvoeren, zorgen voor vervoer, of het beheer van medische kosten. In de zorgovereenkomst wordt een overzicht gemaakt van al deze zorgtaken. Aan elke taak kan een specifiek tarief worden gekoppeld. Zo is het duidelijk hoeveel de zorgbehoevende persoon verschuldigd is aan zijn of haar zorgverlener. In deze overeenkomst kan ook worden vastgelegd hoe deze kosten betaald zullen worden.
Vergoeding
Hoe een verzorgend familielid wordt vergoed, kan op verschillende manieren. Een deel van het pensioen kan worden besteed als zorgvergoeding, de oudere kan een deel van zijn of haar
nalatenschap
Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
toewijzen aan het zorgverlenende familielid, of er kan sprake zijn van een
schenking onder last
De schenker kan aan de schenking bepaalde voorwaarden koppelen(bijvoorbeeld de gelden aan te wenden om een onroerend goed te kopen). De schenker heeft in dit geval de mogelijkheid om een schenking te ontbinden indien de begunstigde de voorwaarde niet vervult.
. Ook een combinatie van een huur- en zorgovereenkomst is mogelijk, waarbij een deel van de vergoeding huur omvat en het andere deel zorg.
De notaris is onpartijdig
Beroep doen op een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
voor een zorgovereenkomst is niet verplicht, maar vaak wel aan te raden. De notaris is een uitstekende adviseur bij het uitwerken van een duurzame financiële regeling. Dankzij zijn neutraliteit en onpartijdigheid houdt de notaris rekening met de belangen van alle betrokken partijen. Dit maakt hem een ideaal aanspreekpunt voor de hele familie.
Door afspraken vast te leggen in een notariële akte Een notariële akte is een authentieke akte opgesteld door de notaris. Enkel notariële akten (en niet onderhandse verkoopsovereenkomsten) kunnen overgeschreven worden in het hypotheekkantoor. Deze overschrijving maakt de koop “tegenstelbaar”, het beschermt de koper tegen aanspraken van derden. worden ook een aantal waarborgen geboden. De notaris controleert of alle partijen de gevolgen van hun handelen goed begrijpen. Vooral bij een oudere of zorgbehoevende persoon is dat een belangrijk aandachtspunt : Als er twijfel bestaat over de wilsbekwaamheid van een kwetsbare persoon bij het maken van afspraken, kan dat zeker voor discussie zorgen achteraf. De notaris ziet en hoort de betrokken ouder, en heeft dus zekerheid over zijn gezondheid van geest. Als de zorgbehoevende persoon zelf niet achter de regeling staat, zal de notaris dit opmerken en zijn diensten niet verlenen. In die zin beschermt de tussenkomst van de notaris niet alleen de zorgverlenende familieleden, maar ook de persoon die verzorging nodig heeft.
Advies over de fiscale gevolgen
Het is belangrijk dat alle partijen goed op de hoogte zijn van de familiale én fiscale gevolgen. Dit is zeker van belang als de vergoedingen worden betaald met gelden uit de nalatenschap. Deze vergoedingen zijn dan een ‘schuld’ van de nalatenschap, wat fiscale gevolgen heeft.
Erfgenamen moeten een bewijs kunnen voorleggen van de zorg en de vergoedingen. Een correct opgestelde zorgovereenkomst is daarom essentieel. De notaris kan de betrokken familieleden hierover adviseren.
Geen tussenkomst van de rechtbank
Een notariële akte biedt bovendien uitvoerbare kracht. Bij onenigheid binnen de familie, of als de vergoeding moet worden afgedwongen, hoeven de partijen niet naar de rechtbank te gaan. De akte geldt als juridisch bewijs en is voldoende om de betalingen af te dwingen.