Ben je een zelfstandige? 4 tips om je vermogen te beschermen!

Dit bericht is geschreven op 27/04/2020, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
De coronacrisis is voor iedereen een bijzonder moeilijke periode, ook voor ondernemers. De financiële tegenslagen die hieruit voortvloeien, tonen aan hoe kwetsbaar een zelfstandige ondernemer kan zijn bij een onverwachte crisis. Toch kan je met deze vier tips één en ander regelen om je vermogen (en dat van je partner) te beschermen in de toekomst.
-
Bescherm je gezinswoning De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’. Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden.
De gezinswoning is vaak het belangrijkste vermogensbestanddeel. Niet alleen van jou, maar vaak ook van je partner. Zelfstandigen kunnen daarom kiezen om hun gezinswoning te beschermen tegenover professionele schuldeisers met een zogenaamde akte van onbeslagbaarheid van de gezinswoning. De bescherming geldt voor zelfstandigen in hoofd- en bijberoep en zelfs voor gepensioneerde zelfstandigen. Ook bestuurders en zaakvoerders van een
vennootschap
Een contract op grond waarvan twee of meer personen overeenkomen iets in gemeenschap te brengen met als doel één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten uit te oefenen en met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
, kunnen er zo voor zorgen dat de gezinswoning niet moet worden verkocht op vraag van de schuldeisers.
Niet alle woningen kan je zo beschermen. Alleen de werkelijke
hoofdverblijfplaats
De plaats waar de natuurlijke persoon, eventueel met zijn gezin, effectief en op doorlopende wijze verblijft. De inschrijving in het bevolkingsregister is een aanwijzing maar geen criterium.
is beschermd. Een buitenverblijf of een
onroerend goed
Is een terrein en alles wat zich daar vast (onroerend) op bevindt, zoals een huis, afsluitingen, verhardingen,...
van je vennootschap valt uit de boot. Bovendien geldt de bescherming maar vanaf het moment van de inschrijving van de akte. Ze geldt dus voor professionele schulden die je in de toekomst zou maken, niet voor schulden die je eerder al had opgebouwd. Meer informatie vind je hier.
2. Onderneem met de juiste vennootschapsvorm
Ondernemen kan op twee manieren: ofwel onderneem je als éénmanszaak (als natuurlijke persoon), ofwel ga je voor een vennootschapsvorm. De juiste keuze maken is essentieel voor je aansprakelijkheid als ondernemer.
Ondernemen als natuurlijke persoon vergt weinig formaliteiten en administratieve kosten. Daar tegenover staat wel dat je als persoon onbeperkt aansprakelijk bent voor schulden. De schulden van je zaak zijn jouw persoonlijke schulden.
Daarom zetten veel ondernemers de stap naar een vennootschapsvorm. Een vennootschap oprichten vraagt weliswaar meer formaliteiten. Mogelijk zal je bij de
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
moeten aankloppen om een oprichtingsakte te tekenen. Maar deze aandachtspunten wegen niet op tegen de voordelen. Met de juiste vennootschapsvorm geniet je immers meer bescherming. Je vermogen wordt afgescheiden van dat van je onderneming (behalve bij de maatschap). Heb je professionele schulden, dan kunnen de professionele schuldeisers jouw persoonlijk vermogen in principe niet als onderpand gebruiken.
Opgelet: Er bestaan vennootschapsvormen waarbij de vennoten wél onbeperkt aansprakelijk zijn. Het gaat over de varianten van de maatschap: de VOF (vennootschap onder firma) en de Comm.V. De notaris kan je begeleiden bij het kiezen van de juiste vennootschapsvorm.
3. Kies voor een huwelijkscontract
Wat heeft je huwelijk te maken met je ondernemingsplannen? Veel. Door te kiezen voor een aangepast huwelijkscontract kan je ook je partner beschermen tegen de aanspraken van je professionele schuldeisers. Dat kan door te kiezen voor een stelsel van ‘scheiding van goederen’. In tegenstelling tot het wettelijk gemeenschapsstelsel, zijn jullie inkomsten gescheiden. Je schuldeisers kunnen niet raken aan het vermogen van je partner. Kiezen voor financiële autonomie in je huwelijk, kan het vermogen van je partner dus beschermen.
Bovendien kan je zelfs met een ‘scheiding van goederen’ een zekere solidariteit organiseren. De notaris kan hiervoor een huwelijkscontract op maat uitwerken, inclusief aangepaste clausules.
4. Denk aan de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering
Ondernemen houdt risico’s in. Tijdens de uitoefening van je bestuursmandaat bestaat bijvoorbeeld de kans dat je een bestuursfout maakt. Dat kan aanleiding geven tot schade waarvoor je persoonlijk aansprakelijk bent.
De hervormde regels voor vennootschappen en verenigingen beperken weliswaar de aansprakelijkheid van bestuurders van vennootschappen en vzw’s tot een bepaald plafond (dat afhankelijk is van de omzetcijfers en het balanstotaal), maar deze beperkingen gelden in de praktijk enkel voor toevallige, lichte fouten. De aansprakelijkheidsbeperking zal dus lang niet altijd spelen.
Daarom is het afsluiten van een verzekering bestuurdersaansprakelijkheid geen overbodige luxe in het kader van je risicobeheer. Met een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering ben je immers verzekerd wanneer je een schadeclaim zou krijgen door een bestuursfout. Informeer je hierover bij een verzekeraar.