Gescheiden met een kind: Wat als ik zou overlijden?
Dit bericht is geschreven op 19/08/2020, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Ook minderjarige kinderen kunnen
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
, bijvoorbeeld als één van de ouders overlijdt. Vooral bij gescheiden ouders leeft dan de vraag wat er met de
erfenis
Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden).
van het minderjarige kind gebeurt. De overlevende ouder heeft dan het ouderlijk vruchtgenot en het beheersrecht over de erfenis van het kind. Maar dat klinkt gescheiden ouders niet altijd als muziek in de oren.
Het is een droevig verhaal, maar wel één dat al eens voorvalt. Een koppel huwt, voedt samen een kindje op, en na een aantal jaren volgt een echtscheiding. Het vertrouwen tussen de ex-partners is zoek.
Wat gebeurt er dan als één van de ouders zou overlijden en het kind nog minderjarig is? Welke rol kan de overlevende ex-partner dan spelen? Wie beheert dan de erfenis die het kind te beurt valt?
Ouderlijk vruchtgenot en ouderlijk beheersrecht
Als een kind erft omdat één van de ouders overlijdt, dan heeft de overlevende ouder een wettelijk vruchtgenot op deze goederen.
De langstlevende ouder geniet dan ‘de vruchten’ van de geërfde goederen. Strikt juridisch mag die ouder dan in een geërfde woning wonen wonen of kan hij van de huurinkomsten genieten. Ook kan hij eventuele aandelendividenden en inkomsten uit obligaties ontvangen en heeft hij recht op de rente van het geërfde kapitaal. Het wettelijk vruchtgenot geldt niet voor alle goederen: de spaarcenten van het kind en de inkomsten uit arbeid vallen uit de boot.
Hij of zij heeft daarnaast ook een ouderlijk beheersrecht op de goederen van zijn minderjarig kind. Erft het kind aandelen in een bedrijf, dan kan de overlevende ouder bijvoorbeeld nog stemrechten uitoefenen tot het kind meerderjarig wordt.
De zaken anders regelen
Is het vertrouwen tussen de ouders groot, dan vormen deze wettelijke regels geen probleem. Een ander verhaal is het wanneer de ouders gescheiden leven. Notarissen krijgen vaak vragen van bezorgde, gescheiden ouders die de zaken toch anders willen regelen voor het geval ze er niet meer zijn.
De notaris kan je voorstellen om een testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. op te stellen waarin bepaald wordt dat de overlevende ouder geen wettelijk vruchtgenot zal ontvangen op de erfenis van je kind. Opgelet! Daarmee zijn niet alle problemen van de baan. De minderjarige ontvangt dan zelf bepaalde aandelen, huurinkomsten of de interesten op zijn geërfde goederen…. Maar de vraag naar het beheer van de erfenis en alles wat daaruit voortvloeit moet dan wel nog geregeld worden.
Gelukkig bestaan er voldoende alternatieven. Afhankelijk van het vermogen dat een kind zou erven en de persoonlijke situatie waarin de gescheiden ouder zich bevindt, kan de notaris verschillende oplossingen aanreiken zodat je je als ouder geen zorgen hoeft te maken over de erfenis van je minderjarig kind.
Enkel een probleem voor gescheiden ouders
Het probleem stelt zich minder bij getrouwde ouders of ouders die samen nog eigenaar zijn van een woning. In die situaties heeft de langstlevende ouder, hoe dan ook, hetzij een vruchtgebruik op de
gezinswoning
De gezinswoning is de gezamenlijke hoofdverblijfplaats waar partners met hun gezin normaal leven. Ze hebben er hun ‘voornaamste belangen’.
Gehuwden moeten alle beslissingen over hun gezinswoning samen nemen, ook al is maar 1 van hen eigenaar van de woning of staat er maar 1 naam op de huurovereenkomst. Dat is de bescherming van de gezinswoning. Dezelfde bescherming geldt bij wettelijk samenwonenden.
, hetzij bepaalde rechten die rechtstreeks voortvloeien uit het feit dat hij mede-eigenaar is. Ook is het mogelijk dat het lot van de gezinswoning is geregeld in een huwelijkscontract. Het grote knelpunt bevindt zich dus vooral bij ex-partners.
Meer informatie hierover? Aarzel niet om een notariskantoor te raadplegen.