Ik ben al jaren zorgouder van een kind. Ik wil hem of haar later iets nalaten of schenken.
Dit bericht is geschreven op 05/11/2018, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Af en toe komt het wel eens voor dat één of meerdere personen de opvoeding van een minderjarig kind op zich nemen, terwijl ze de biologische ouders van het kind niet zijn. Zo’n persoon wordt dan een zorgouder ten opzichte van een zorgkind. Men spreekt dan ook van een zorgrelatie tussen beiden. De emotionele banden tussen zorgouder en zorgkind kunnen groot zijn. Het is dus niet ondenkbaar dat een zorgouder op termijn iets wil schenken of iets wil nalaten aan een zorgkind.
Sinds een aantal jaren genieten zorgkinderen - onder bepaalde voorwaarden – van dezelfde tarieven als de natuurlijke kinderen in rechte lijn Tussen ouders en kinderen, tussen echtgenoten en (wettelijk) samenwonenden. .
Welke voorwaarden gelden hiervoor?
Om van een zorgrelatie te kunnen spreken, moet aan drie cumulatieve voorwaarden worden voldaan. Om te beginnen moet het zorgkind hebben ingewoond bij de zorgouder (de inschrijving in het bevolkingsregister op het adres van de zorgouder geldt als vermoeden), vóór de leeftijd van eenentwintig jaar, gedurende een onafgebroken periode van drie achtereenvolgende jaren. Gedurende die periode van inwoning moet het zorgkind hoofdzakelijk van de zorgouder (eventueel met zijn of haar partner) de hulp en verzorging hebben gekregen die kinderen normaal van hun ouders krijgen. Onder ‘hulp en verzorging’ bedoelen we het voldoen aan de materiële, affectieve en opvoedkundige noden van het zorgkind. Vanzelfsprekend zal dit feitenkwestie zijn.
Wat zijn de tarieven in rechte lijn?
Indien aan al deze voorwaarden is voldaan, zal een zorgouder kunnen schenken aan zorgkind tegen de tarieven van 3% voor roerende goederen of tegen de tarieven 3% tot 27% voor onroerende goederen (afhankelijk van de waarde van de
schenking
Overeenkomst waarbij de schenker, tijdens zijn leven, onherroepelijk enig goed (of geldbedrag) afstaat uit vrijgevigheid aan de begiftigde die het aanneemt.
Schenkingen tussen ongehuwde partners zijn belangrijk vermits zij niet van elkaar kunnen erven. Schenken en erven zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar: hoe meer geschonken wordt bij leven, hoe kleiner de totale nalatenschap en hoe lager de erfbelasting. De schenking is dus een belangrijk instrument bij successieplanning.
). Een zorgkind kan
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
tegen een tarief van 3% tot 27% (afhankelijk van de waarde van de
erfenis
Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden).
). Opgelet: De fiscale regels en de invulling van het begrip ‘zorgkind’ zijn niet identiek in de drie gewesten. In Wallonië en Brussel gelden dus andere regels. De toepasselijke regels worden bepaald door de woonplaats van schenker of
erflater
Degene die is overleden en enig bezit - geld, goederen (en mogelijke schulden) - als erfenis nalaat.
. Deze wordt bekeken op een periode van 5 jaar voorafgaand aan de schenking of het overlijden.
Cruciaal om te weten is dat zorgkinderen (net zoals stiefkinderen) niet automatisch erven. Ze zijn immers geen wettige erfgenamen. De zorgouder zal dus zelf stappen moeten zetten om een erfrecht te regelen. Dat kan met een testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. .
De nieuwe erfregels die in werking zijn getreden op 1 september 2018 geven zorgouders meer vrijheid bij het bepalen van het deel die ze kunnen nalaten of schenken aan hun zorgkind(eren).
Bent u benieuwd? Aarzel niet om u te laten informeren door een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
.
Gerelateerd nieuws
Familie 
Samenwonen in een nieuw samengesteld gezin? Zo bescherm je de erfenis van je kinderen.
Beeld je in dat je na een stukgelopen relatie opnieuw de liefde vindt. Dit brengt uiteraard veel vreugde en toekomstplannen met zich mee. Gaan jullie samenwonen...
Mijn erfenis Text
Erkenning van een kind en erfenis: wat zijn de gevolgen?
Een kind erkennen kan ook na de geboorte. Er bestaat geen leeftijdsgrens om een erkenning te doen. Door de erkenning ontstaat er een juridische band tussen vade...
Mijn erfenis
