Moet ik een erfenis aanvaarden?
Dit bericht is geschreven op 26/02/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Een erfenis ontvangen is een ingrijpende gebeurtenis. Niet alleen op emotioneel vlak, maar het kan ook belangrijke financiële gevolgen met zich mee brengen. In een erfenis kunnen niet alleen activa, maar ook passiva aanwezig zijn. Dit wil zeggen dat er naast bezittingen, ook schulden in de erfenis kunnen zitten. Wanneer je de erfenis aanvaardt, zal je moeten instaan voor deze schulden. Het is dus belangrijk om je zorgvuldig te informeren, zodat je een doordachte beslissing kan maken.
De algemene regel is dat je niet verplicht bent om een erfenis Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden). te aanvaarden. Wanneer je de erfenis niet aanvaardt, zal je ook de schulden die eraan gekoppeld zijn niet moeten betalen. Er bestaan drie erfkeuzes die je kunt maken:
1. Zuivere aanvaarding van de
nalatenschap
Vermogen, goederen en schulden op het moment van overlijden.
2. Aanvaarding onder
voorrecht
Een voorrecht is een recht dat aan de schuldeiser gegeven wordt omwille van de aard van zijn schuldvordering. Dit recht laat hem toe bij voorrang terugbetaald te worden boven een andere schuldeiser. Voorrechten worden bepaald door de wet.
van
boedelbeschrijving
De boedelbeschrijving heeft tot doel de omvang van de huwelijksgemeenschap of de onverdeeldheid die tussen de echtgenoten bestaat, vast te stellen. Naar aanleiding van een echtscheiding kunnen de echtgenoten een boedelbeschrijving opmaken indien zij dit wensen. De boedelbeschrijving wordt dan opgesteld bij notariële akte.
3. Verwerpen van de nalatenschap
We nemen deze mogelijkheden één voor één onder de loep en gaan dieper in op wat elke keuze precies inhoudt.
Zuivere aanvaarding van de nalatenschap
Als je een nalatenschap zuiver aanvaardt, dan erf je zowel de bezittingen als de schulden van de overledene. De nalatenschap zuiver aanvaarden gebeurt vaak wanneer er weinig of geen schulden zijn. Let wel op: het aanvaarden van een erfenis kan ook stilzwijgend gebeuren. Wanneer je bijvoorbeeld het huis van de overledene leegmaakt of de begrafeniskosten betaalt, wil dit zeggen dat je de nalatenschap stilzwijgend aanvaardt. Wees dus voorzichtig wanneer je twijfelt om een nalatenschap al dan niet te aanvaarden. Het is verstandig om een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
te raadplegen en je bij te laten staan bij het nemen van deze beslissing.
Nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving
Indien je een erfenis aanvaardt onder voorrecht van boedelbeschrijving, vraag je aan de notaris om een inventaris te maken van de inkomsten en de schulden van de nalatenschap. Je betaalt in dit geval wel de
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
en je staat in voor de schulden van de nalatenschap, maar er is een belangrijke grens. Je zal namelijk niet meer schulden moeten betalen dan dat er bezittingen in de nalatenschap zitten. Je zal met andere woorden niet verplicht zijn om je eigen vermogen te gebruiken om de schulden uit de nalatenschap te betalen. Het is slim om te kiezen voor een aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving wanneer je twijfelt of er schulden zijn en je geen risico’s wilt nemen.
Nalatenschap verwerpen
Wanneer je beslist een nalatenschap te verwerpen, dan erf je niks. Je betaalt dan ook geen
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
en je zal niet moeten instaan voor de schulden die in de erfenis zitten. Je kunt ervoor kiezen om de erfenis te verwerpen wanneer je weet dat er veel schulden in de nalatenschap zitten.
Een goed doordachte beslissing maken is belangrijk, want in principe kan je je niet meer bedenken. Ben je geconfronteerd met een overlijden? Laat je begeleiden door een notaris. De notaris zal je niet alleen helpen met de aangifte van de nalatenschap, maar zal je ook begeleiden bij het nemen van de beslissing over het al dan niet aanvaarden van de nalatenschap.
Gerelateerd nieuws
Familie 
Samenwonen in een nieuw samengesteld gezin? Zo bescherm je de erfenis van je kinderen.
Beeld je in dat je na een stukgelopen relatie opnieuw de liefde vindt. Dit brengt uiteraard veel vreugde en toekomstplannen met zich mee. Gaan jullie samenwonen...
Mijn erfenis Text
Erkenning van een kind en erfenis: wat zijn de gevolgen?
Een kind erkennen kan ook na de geboorte. Er bestaat geen leeftijdsgrens om een erkenning te doen. Door de erkenning ontstaat er een juridische band tussen vade...
Mijn erfenis
