Pluskinderen en erven: wat zegt de wet over jouw nalatenschap?

Dit bericht is geschreven op 27/05/2025, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Samengestelde gezinnen komen steeds vaker voor. Dit zorgt voor erfrechtelijke situaties die complex kunnen zijn. Erft je pluskind automatisch van jou, zelfs als je niet hertrouwt met je nieuwe partner? Of moet je je pluskind opnemen in je testament als je iets wil nalaten? Je leest de antwoorden hieronder.
In tegenstelling tot biologische kinderen, genieten pluskinderen niet automatisch van het recht op een deel van je
erfenis
Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden).
. Zelfs wanneer je met je nieuwe partner trouwt, zullen je pluskinderen niet automatisch van je
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
. Je pluskinderen beschikken immers niet over een wettelijk erfrecht.
Je wilt je pluskind iets nalaten
Wanneer je zelf ervoor kiest om je pluskind iets na te laten, kan je dit op verschillende manieren doen. Zo kan je ervoor kiezen om tijdens je leven te schenken aan je pluskind. Of je kan beslissen om je pluskind op te nemen in je testament Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar. . Je moet wel rekening houden met bepaalde grenzen bij het nalaten en het schenken. De wet biedt immers een bijzondere bescherming aan je eigen kinderen en aan de langstlevende echtgenoot. Dit heet de ‘wettelijke reserve De reserve is het wettelijk erfdeel dat bepaalde in de wet opgesomde erfgenamen (kinderen, de langstlevende echtgeno(o)t(e), in sommige gevallen de ouders…) nooit kan ontnomen worden. ’.
Schenk- en erfbelasting pluskinderen
Hoewel een pluskind geen juridische afstammingsband heeft met zijn of haar plusouder, wordt de schenk- en
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
toch gelijkgesteld aan die van een eigen kind. Dit op voorwaarde dat je met je nieuwe partner getrouwd bent, wettelijk samenwoont of minstens één jaar feitelijk samenwoont. Let op: deze regeling verschilt per regio. Laat je daarom bijstaan door een
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
.
Adoptie
Je kan er als plusouder ook voor kiezen om je pluskind te adopteren. Bij
adoptie
Aannemen als wettig kind, waardoor tussen het kind en de adoptiefouders (en ev. hun bloedverwanten) familierechtelijke banden ontstaan. Bij een “volle adoptie” wordt het kind (verplicht een minderjarige) volledig gelijkgesteld met een biologisch kind, ook voor wat het erfrecht betreft. Bij een “gewone adoptie” (bij een minderjarige of meerderjarige) behoudt kind of volwassende banden met zijn oude familie. Hij kan zowel van zijn nieuwe als van zijn oude familie erven.
Zowel getrouwde als ongetrouwde koppels en koppels van een verschillend of hetzelfde geslacht kunnen kinderen adopteren. Er gelden wel voorwaarden in verband met bekwaamheid en geschiktheid.
Adoptie komt tot stand via een procedure voor de rechtbank van eerste aanleg of indien het kind minderjarig is, voor de jeugdrechtbank.
ontstaat een juridische afstammingsband tussen het kind en de adoptieouder. Er zijn twee vormen van adoptie: volle adoptie, die alleen voor minderjarigen geldt, en gewone adoptie, die mogelijk is voor zowel minder- als meerderjarigen.
Bij een volle adoptie worden alle banden met de biologische familie doorgeknipt. Dit betekent dat het kind geen recht meer heeft op een erfenis van zijn oorspronkelijke familie. In plaats daarvan wordt het adoptiekind volledig gelijkgesteld met de biologische kinderen van de adoptant. Bij een gewone adoptie blijft de juridische connectie met de biologische familie behouden, waardoor het kind nog steeds van hen kan erven. Tegelijkertijd wordt een nieuwe wettelijke band gevormd met de adoptieouders, waardoor het kind ook van hen kan erven. Hou er rekening mee dat een adoptie onomkeerbaar is.
Wil je je pluskinderen iets nalaten? De notaris kan je als juridisch expert begeleiden en zoeken naar de geschikte oplossing op maat van jouw gezin.