Wie erft van jou als je geen partner of kinderen hebt?
Dit bericht is geschreven op 16/03/2020, in functie van de regelgeving die op dat moment gold. Informeer je altijd bij een notariskantoor om specifieke informatie en advies te krijgen dat bij je situatie past.
Erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
associëren de meeste mensen met iets dat tussen ouders en hun kinderen gebeurt. Maar velen hebben geen partner of kinderen. Wettelijk gezien komen dan vaak broers en zussen in aanmerking om te
erven
Bij overlijden erft de overblijvende echtgenoot altijd het vruchtgebruik van de gezinswoning met alle huisraad en meubilair.
Ongehuwd samenwonenden die louter feitelijk samenwonen erven niet van elkaar tenzij er een testament in hun voordeel werd opgemaakt.
Wettelijk samenwonenden erven automatisch van elkaar.
Dit geldt alleen voor de samenwonenden die een verklaring voor de ambtenaar van de burgerlijke stand hebben opgemaakt.
. Maar wat als ook die overleden zijn? En wat als je je
erfenis
Een ander woord voor de “nalatenschap” van de overledene. Zoals de naam het al doet vermoeden is dit alles wat de overledene nalaat: de activa (vorderingen, aandelen, goederen …), maar ook passiva (schulden).
liever naar iemand anders laat gaan?
Geen partner, geen kinderen
Bij mensen zonder kinderen en partners komen de broers en zussen vaak in aanmerking om te erven. Ons erfrecht werkt immers aan de hand van orden en graden. Een bepaalde ‘erfvolgorde’ zeg maar. Als een broer of zus zelf overleden is, dan erven zijn of haar eigen kinderen dat deel van de erfenis. Ze komen als het ware in de plaats van hun overleden ouder. Dat noemt men heel toepasselijk het principe van de ‘
plaatsvervulling
Plaatsvervulling doet zich voor wanneer een bloedverwant die zelf zou geërfd hebben reeds overleden is. Zijn plaats wordt ingenomen door zijn dichtste afstammelingen, die samen dan het deel krijgen dat normaal zou zijn toegekomen aan de voor hen overleden erfgenaam.
’.
Zelf kiezen
Dat je tijdens je leven opgebouwd vermogen naar je broer, zus of andere verdere familieleden gaat, strookt misschien niet met je wensen. Vooral als je maar een beperkt contact onderhoudt met sommige van deze familieleden. Omgekeerd heb je met de jaren misschien een goede band opgebouwd met een welbepaald neefje of nichtje…
Geen rekening houden met een
reserve
De reserve is het wettelijk erfdeel dat bepaalde in de wet opgesomde erfgenamen (kinderen, de langstlevende echtgeno(o)t(e), in sommige gevallen de ouders…) nooit kan ontnomen worden.
Langstlevende gehuwde partners en kinderen zijn ‘reservataire erfgenamen’. Dat betekent dat ze recht hebben op een minimaal erfdeel. Heb je geen huwelijkspartner of kinderen, dan hoef je geen rekening te houden met dat voorbehouden deel. Je mag zoveel schenken of nalaten aan wie je wil.
Testament
Met een testament kan een persoon bij leven bepalen wat er na zijn overlijden met zijn goederen zal gebeuren. Bovendien kan een testament de rechten van bepaalde erfgenamen uitbreiden (bijvoorbeeld méér dan het vruchtgebruik van de gezinswoning toekennen aan de wettelijke samenwonende) of beperken (bijvoorbeeld de wettelijke reserve van de ouders afschaffen). Een testament is steeds herroepbaar.
of schenken?
Met een testament laat je iets na. Een testament heeft met andere woorden uitwerking na je overlijden. De erfgenamen die erven via een testament betalen
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
. Een testament kan je steeds wijzigen of herroepen.
Met een
schenking
Overeenkomst waarbij de schenker, tijdens zijn leven, onherroepelijk enig goed (of geldbedrag) afstaat uit vrijgevigheid aan de begiftigde die het aanneemt.
Schenkingen tussen ongehuwde partners zijn belangrijk vermits zij niet van elkaar kunnen erven. Schenken en erven zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar: hoe meer geschonken wordt bij leven, hoe kleiner de totale nalatenschap en hoe lager de erfbelasting. De schenking is dus een belangrijk instrument bij successieplanning.
draag je een stukje vermogen over tijdens je leven. Je kan aan een schenking bepaalde voorwaarden of lasten koppelen. Op een schenking betaalt een begunstigde schenkbelasting. De schenkbelasting valt lager uit dan de
erfbelasting
De erfbelasting is de verzamelterm voor het vroeger gekende “successierecht” en het “recht van overgang”. Het is een belasting die je moet betalen bij het erven van een nalatenschap.
De hoogte van de erfbelasting is afhankelijk van de graad van verwantschap met de overledene. Hoe dichter de verwantschap, hoe minder erfbelastingen je moet betalen. Kinderen van de overledene betalen dus minder erfbelastingen dan de broer, zus, tante of andere familieleden.
Aangezien de erfbelasting altijd uitgedrukt wordt in een percentage, is de hoogte van de verschuldigde erfbelasting ook afhankelijk van de waarde van de erfenis.
, maar een schenking is wel onherroepelijk.
De
notaris
De notaris is zowel een openbare ambtenaar die bevoegd is om authentieke akten te verlijden, te bewaren en er afschriften van te verstrekken, als een juridische raadgever. De notaris komt tussen in heel wat domeinen: huwelijken, echtscheidingen, de koop van een onroerend goed, een erfenis na overlijden,…
De notaris wordt benoemd door de Koning.
De partijen kiezen vrij hun eigen notaris.
zal je helpen bij de keuze om een testament op te stellen of te schenken. Of het ene beter is dan het andere, hangt volledig af van de omstandigheden. Advies vragen is daarom geen overbodige luxe!
Gerelateerd nieuws
Familie 
Samenwonen in een nieuw samengesteld gezin? Zo bescherm je de erfenis van je kinderen.
Beeld je in dat je na een stukgelopen relatie opnieuw de liefde vindt. Dit brengt uiteraard veel vreugde en toekomstplannen met zich mee. Gaan jullie samenwonen...
Mijn erfenis Text
Erkenning van een kind en erfenis: wat zijn de gevolgen?
Een kind erkennen kan ook na de geboorte. Er bestaat geen leeftijdsgrens om een erkenning te doen. Door de erkenning ontstaat er een juridische band tussen vade...
Mijn erfenis
