De belastingen

De belastingen vormen het grootste deel van de bijkomende aankoopkosten. Net daarom is het belangrijk om te weten welke belastingen op jou van toepassing zijn.

Belastingen: de grootste hap naast de aankoopprijs

Het standaardtarief voor de aankoop van een onroerend goed in Vlaanderen bedraagt 12%. Er zijn echter verschillende verminderingen die mogelijks op jou van toepassing zijn. De belangrijkste daarvan is het verlaagd tarief van 2% voor de aankoop van een enige en eigen gezinswoning

De belastingen vormen het grootste deel van de bijkomende aankoopkosten. Ruim de helft van wat je extra betaalt (naast de aankoopprijs) gaat naar fiscus in de vorm van registratierechten. 

aandeel belastingen in bijkomende kosten visual

Waarom betaal ik de belastingen aan de notaris?

Bij de aankoop van een woning betaal je belastingen, zoals registratierechten. Die gaan echter niet naar het notariskantoor. Je stort ze via de notaris , die ze netjes doorstuurt naar de overheid. De notaris is dus geen eindbestemming van dat geld, maar een betrouwbare tussenpersoon tussen jou en de fiscus. Heb je vragen over de belastingen of de voorwaarden die van toepassing zijn? Dan kan je die gerust stellen aan het notariskantoor.

Het tarief van 2% voor de aankoop van een gezinwoning

Kopers genieten van een verlaagd tarief van 2% als:
  • De aankoop door één (of meerdere) natuurlijke persoon (personen) gebeurt;
  • De aankoop een gezinswoning betreft. Het moet om een bestaande woning gaan, dat hoofzakelijk dient of zal dienen voor de huisvesting van één gezin of een persoon. Bouwgronden zijn dus uitgesloten van het gunstregime;
  • De koper of kopers nog geen volledige en volle eigenaar zijn van een andere woning of bouwgrond;
  • Het om de aankoop van de hele volle eigendom gaat;
  • Het een zuivere aankoop betreft, ruil of onttrekking aan een vennootschap komen dus niet in aanmerking;
  • De koper op het adres van de gekochte woning ingeschreven wordt in het bevolkingsregister of het vreemdelingenregister, binnen de drie jaar na het verlijden van de notariële aankoopakte.

Valt de aankoop van een onroerend goed niet onder dit tarief? Dan geldt het standaardtarief van 12%.

vrouw die iets zoekt in frigo

Wat als ik mijn vorige woning niet op tijd kan verkopen?

Verlies je het recht op het verlaagd tarief van 2% als je bij de aankoop van je nieuwe woning, je oude woning nog niet hebt verkocht? Nee, niet automatisch! Je geniet van het verlaagde tarief als je je ertoe verbindt het goed volledig te verkopen binnen twee jaar na het verlijden van de notariële akte .

Andere belangrijke aspecten van het verkooprecht

Soms heb je, naast een gunstig verlaagd tarief, ook nog recht op een korting op je registratiebelasting . Anderzijds moet je soms ook rekening houden met btw op je aankoop (bv. als je nieuwbouw koopt). We leggen het allemaal helder voor je uit. 

  • De meerwaardebelasting

    Op de verkoop van je gezinswoning betaal je in principe geen meerwaardebelasting. Dat betekent dat je geen belastingen betaalt op het verschil tussen de oorspronkelijke aankoopprijs en de verkoopprijs.

Jong koppel dat net verhuist is

De registratierechten in Wallonië

Ook in Wallonië moet je registratierechten betalen bij de aankoop van een onroerend goed. De fiscale regels verschillen per regio. Als algemene regel geldt dat je voor de aankoop van een onroerend goed 12,5% registratierechten betaalt. Net zoals in Vlaanderen bestaan er echter wel gunstmaatregelen. Zo betaal je voor de aankoop van een enige en eigen gezinswoning 3% registratierechten. 

Voorwaarden om te kunnen genieten van het verlaagde tarief: 

  • De koper is een natuurlijke persoon;
  • Het moet om een zuivere aankoop gaan;
  • De aankoop moet slaan op de gehele eigendom in volle eigendom;
  • De koper mag geen ander onroerend goed voor zijn geheel in volle eigendom bezitten;
  • De koper verbindt zich ertoe om zijn huisvesting te vestigen binnen de drie jaar bij de aankoop van een woning, en binnen de 5 jaar ingeval van aankoop van een bouwgrond of een verkoop op plan;
  • De koper moet gedurende een periode van drie jaar - op onafgebroken wijze - zijn domicilie behouden vanaf de datum van zijn huisvesting. 

In tegenstelling tot wat in Vlaanderen het geval is, kan de aankoop van een bouwgrond dus ook onder het tarief van 3% als de koper zijn hoofdverblijfplaats zal vestigen op de bouwgrond. Het kan gaan om een woning dat in aanbouw is, of een verkoop op plan. 

Registratierechten in Brussel 

In Brussel betaal je voor de aankoop van een onroerend goed 12,5% registratierechten. In tegenstelling tot het Vlaams Gewest kent Brussel geen verlaagd tarief voor de aankoop van de gezinswoning. Wel geldt er een abattement of een vrijstelling van registratierechten. 

Het abattement voor de enige gezinswoning

Bij de aankoop van een woning, is de eerste schijf van 200.000€ vrijgesteld van registratierechten (=abattement). Dit wil zeggen dat je geen belastingen betaalt op het eerste deel van het bedrag van de prijs. Het abattement komt neer op een korting van 25.000 euro op de totaal verschuldigde registratierechten. Voor bouwgronden bedraagt het abattement €100.000 euro. 

Niet iedereen geniet van een abattement. Zo mag de belastbare grondslag bij woningen niet meer bedragen dan €600.000 euro. Voor bouwgronden is dat €300.000 euro. 

Eén van de voorwaarden om van het abattement te genieten, is dat je tijdig je hoofdverblijfplaats vestigt in je aangekochte woning. Sinds 1 april krijgen kopers 3 jaar tijd (vanaf de aankoopakte). Wie daarboven energetisch wil renoveren – en dus de energieprestatie van zijn woning wil verbeteren – krijgt extra tijd (5 jaar).

Energetisch renoveren wordt beloond in Brussel. Wie zijn woning energiezuiniger maakt heeft onmiddellijk recht op een aanvullend abattement.

Het aanvullend abattement bedraagt 25 000 euro voor elke gerealiseerde verbetering van energieklasse. Het aantal energieklassen waartoe de partijen zich verbinden, moet ten minste 2 bedragen. Het gaat dus om een variabel abattement, dat afhankelijk is van het aantal verbeterde energieklassen. Wat de partijen effectief krijgen als voordeel wordt bepaald door hetgeen waartoe ze zich verbinden bij hun aankoop, maar dit bedrag kan later worden verhoogd of verlaagd in functie wat de kopers effectief hebben bereikt en hetgeen tot wat ze zich toe verbonden hadden.

Het Woningfonds van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest biedt voordelige financieringsmogelijkheden voor wie een woning wil kopen. Meer informatie over deze leningen kan je terugvinden op fonds.brussels.